عنوان مقاله :
مآخذ نويافتة 75 رباعي از ديوان كبير مولانا با تكيه بر نزهة المجالس
پديد آورندگان :
مشتاق مهر ، رحمان دانشگاه شهيد مدني آذربايجان - گروه زبان و ادبيات فارسي , نصراللهي ، يدالله دانشگاه شهيد مدني آذربايجان - گروه زبان و ادبيات فارسي , نظامي ، مهناز دانشگاه شهيد مدني آذربايجان - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
ديوان كبير , كليات شمس تبريزي , رباعيات مشترك , نزهةالمجالس , منابع كهن شعر فارسي
چكيده فارسي :
مصحّح ديوان كبير مولانا، استاد بديعالزمان فروزانفر و صاحبنظران ديگر عقيده دارند كه رباعيات مشتركي ميان ديوان كبير و منابع متقدم وجود دارد. با رديابي رباعيات منسوب به مولانا در رباعيات گويندگان متقدم، ميتوان به گوشهاي از منابع مطالعاتي و سرچشمههاي ذوقي و فكري مولانا دست يافت. يكي از مجموعههاي رباعي بازمانده از قرن هفتم، نزهةالمجالس است. اين كتاب حاوي 4125 رباعي از سيصد شاعر فارسي زبان است. علاوه بر 40 رباعي مشترك بين ديوان كبير و نزهةالمجالس كه محمد امين رياحي، در پانوشت نزهةالمجالس به آن اشاره كرده است، 75 رباعي ديگر از اين مجموعه را در ديوان كبير بازيافتهايم. سپس اين رباعيات را در دواوين و متون ادبي متقدّم جستجو كرده، منابع نويافتة ديگري را براي تعدادي از رباعيات مشترك به دست آوردهايم. از مجموع 115 رباعي مشترك نزهة المجالس و ديوان كبير، در 65 مورد، نام سرايندة رباعي مشخص است كه از 38 شاعر به ديوان كبير راه يافتهاند. از اين ميان، سنايي با شش رباعي در صدر است. اين رباعيات عيناً و بدون تغيير در ديوان كبير وارد نشدهاند؛ بلكه وجه مشترك آنها، از شباهت در چهار مصراع تا شباهت در يك مصراع متغير است.
عنوان نشريه :
كهن نامه ادب پارسي
عنوان نشريه :
كهن نامه ادب پارسي