تحليلي بر مفهوم روش و بازتعريف آن

طرح مباحث روش‌شناسانه مستلزم وجود فهمي روشن و مشترك از مفهوم و حقيقت «روش» است. اين در حالي است كه دانشوران در حوزه‌هاي مختلف علوم، تعريف‌هاي متفاوتي از اين مفهوم ارائه كرده‌اند؛ به‌گونه‌اي‌كه يافتن وجه مشترك ميانشان دشوار مي‌نمايد. به همين دليل، تحليل دقيق اين مفهوم و بازشناسي مؤلفه‌هاي اساسي آن، ضرورتي است انكارناپذير. در اين راستا، ابتدا روشن شد كه مفهوم «روش»، مفهومي است فلسفي كه فاعل، جهت، وضع موجود و مطلوب، الگو و قلمرو، مهم‌ترين لوازم آن است. با توجه به اين نكات، بررسي توصيفي ـ تحليلي تعدادي از تعاريف اين مفهوم و توجه به نقاط قوت و ضعفشان، روشن كرد اين تعاريف كامل نيستند و تعريف روش به «كيفيت انتقال انسان از وضعيت نامطلوب به وضعيت مطلوب»، تعريفي است فاقد نقايص مذكور و متعهد به نوع اين مفهوم و لوازم آن.