سازماندهي اطلاعات در ايران: فرصت‌ها و راهكارهاي پيشنهادشده براي رفع چالش‌ها

هدف: تبيين چالش‌ها، فرصت‌ها و راهكارهاي پيشنهادي ارتقاي سازماندهي اطلاعات در ايران از ديدگاه متخصصان.روش:  از روش‌هاي تحليل مضمون و تحليل دلفي براي گرداوري داده‌ها استفاده شد. نخست تمام متن‌ گفتگوها در نشست‌هاي سازماندهي دانش در پنج كنگره متخصصان علوم اطلاعات ايران برگزارشده در سال‌هاي 1394 تا 1398 تحليل  شد. سپس براي تأييد صحت و تعيين اهميت هر يك از مقوله‌ها و مضامين استخراج‌شده، پنل دلفي با حضور 27 متخصص در دور اول و 24 متخصص در دور دوم تشكيل شد.يافته ها: چالش‌هاي مضمون «موارد آموزشي»، بيشتر به ضعف آموزش‌هاي روزآمد به حرفه‌مندان و آموزش‌هاي دانشگاهي مربوط مي شود. ازجمله سرفصل‌هاي نامتوازن براي دروس سازماندهي، نبود مستندسازي آموزشي، فقدان تجربه حرفه اي در نزد مدرسان، بلاتكليفي در آموزش مباحث جديد و فقدان كارگاه‌هاي مجهز است. امكان استفاده از حرفه‌مندان باتجربه به‌عنوان مدرس و همچنين فرصت تبديل كارگاه‌هاي سازماندهي به آزمايشگاه‌هاي مجهز براي آموزش و پژوهش در رابطه با رويكردها، مفاهيم و ابزارهاي جديد از فرصت‌هاي آموزشي مهمي هستند كه متخصصان به آنها اشاره كرده‌اند. در رابطه با مضمون «موارد پژوهشي»، چالش‌هايي همچون كافي نبودن متخصصان و نبود پيوستگي لازم ميان پژوهش‌هاي اين موضوع مطرح شده است. همچنين روزآمدبودن پژوهش‌ها و وجود ابزارهاي حرفه‌اي پايه كه توسط متخصصان باتجربه در گذشته تهيه شده، از مهمترين فرصت‌هاي مطرح شده است. در رابطه با مضمون «موارد حرفه‌اي»، عمده‌ترين چالش‌ها به مشكلات نرم‌افزارهاي تخصصي، روزآمدنبودن حرفه‌مندان و بي‌توجهي به نيازهاي كاربران مربوط مي‌شوند. در رابطه با مضمون «موارد راهبردي»، بيشترين چالش‌ها به ضعف نهادهاي تأثيرگذار و نبود همكاري‌هاي لازم ملي و بين‌المللي برمي‌گردد. تشكيل كميته ملي سازماندهي دانش، بازنگري در سرفصل‌هاي آموزشي، راه‌اندازي آزمايشگاه‌هاي سازماندهي دانش، پياده‌سازي عملي الگوهاي جديد و همچنين افزايش ارتباطات و توسعه سازماندهي مردم‌محور راهكارهاي پيشنهادي متخصصان در پژوهش كنوني است. توجه به افزايش روزافزون حجم داده‌هاي با نيمه‌عمر زياد در شبكه‌هاي اجتماعي و همچنين وجود ملاحظات بافت ايراني – اسلامي،  فرصت‌هاي راهبردي است كه بايد بدان‌ها توجه كرد.نتيجه گيري: براي رفع چالش‌هاي آموزشي، پژوهشي و حرفه‌اي در سازماندهي اطلاعات، علاوه بر اقدام‌هاي توصيه‌شده در اين پژوهش، توجه به موارد راهبردي همانند تشكيل كميته‌ها و تشكل‌هاي تخصصي و انجام تصميم‌سازي‌هاي راهبردي در سطح ملي كاملا ضروري به نظر مي‌رسد.