دما-فشارسنجي سنگ‌هاي آتشفشاني شمال طرود، شمال خاور ايران

منطقه مورد مطالعه در جنوب شاهرود و در شمال خاور زون ايران مركزي واقع است. دايك‌‌هاي بازالتي فراواني در اين منطقه به داخل سنگ‌هاي آتشفشاني ائوسن نفوذ نموده و حاوي انكلاوهاي گابرويي فراواني نيز هستند. پلاژيوكلاز (بايتونيتآنورتيت)، آمفيبول (كلسيك، پارگازيت و مگنزيوهاستينگزيت) و پيروكسن (كلسيك، ديوپسيداوژيت) از كاني‌هاي شاخص اين سنگ‌ها هستند. با توجه به شيمي كاني‌ها، ماهيت سازنده اين سنگ‌ها عمدتاً ساب‌آلكالن و فوگاسيته اكسيژن طي تشكيل و تبلور آنها بالا بوده است. دماسنجي‌هاي انجام گرفته در اين سنگ‌ها بيانگر دماهاي توقف تبادل و تعادل نهايي كاني‌ها در دماهاي °C1200-1100 براي پيروكسن و °C 888-825 براي آمفيبول بوده است. محاسبه ژئوبارومتري اين سنگ‌ها با استفاده از ميزان آلومينيم كل آمفيبول در سنگ‌هاي بازالتي ميزبان، دايك‌هاي بازالتي و انكلاوها به ترتيب بين 8.51 تا 9.21 كيلوبار (عمق 30 تا 33 كيلومتر)، 7.41 تا 9.16 كيلوبار (عمق 27 تا 33 كيلومتر) و 6.84 تا 7.46 كيلو بار (عمق 25 تا 27 كيلومتر) برآورد مي‌شود. ويژگي‌هاي شيمي كاني‌هاي سنگ‌هاي مورد مطالعه در نمودارهاي مختلف، تشابهات تركيبي قوي را نشان مي‌دهد و بيانگر آن است كه منشأ آنها يكسان و به احتمال زياد مخزن ماگمايي سنگ‌هاي بازالتي مورد مطالعه در اعماق 33 تا 25 كيلومتري پوسته تحتاني بوده است.