اولويت بندي راهبردي روش هاي گداخت هسته اي جهت سياست گذاري پايدار جمهوري اسلامي ايران در حوزه انرژي گداخت هسته اي

Prioritization of Nuclear Fusion Methods for Strategic Nuclear Fusion Energy Policy Making in Iran

شتاب كشورهاي صنعتي در توسعه فناوري‌گداخت هسته‌اي، بيانگر ضرورت توسعه بيش از پيش اين فناوري در ايران است كه اين مهم مورد تأييد رياست جمهوري نيز مي‌باشد. از طرفي، وجود ابهام در خصوص توجيه و اولويت سرمايه-گذاري در هريك از روش‌هاي گداخت هسته‌اي چالشي است جهان شمول كه طبعاً در بين متخصصين اين حوزه در ايران نيز رايج است. لذا در كنار توجيه راهبرد اجتناب‌ناپذير دستيابي ايران به انرژي گداخت هسته‌اي، بايد اتخاذ تصميم و هدايت سرمايه‌گذاري در روشي كه بتوان از آن طريق به انرژي گداخت هسته‌اي نائل آمد، در راستاي سياست‌گذاري پايدار انرژي مورد توجه قرار گيرد. در اين پژوهش با استفاده از نظرات كارشناسان گداخت هسته‌اي، عاري از هرگونه قضاوت و سلايق شخصي، روش‌هاي مختلف گداخت هسته‌اي بر اساس ضريب اهميت و اهداف راهبردي رتبه‌بندي شده‌اند. ابتدا از طريق روش دلفي، 19 معيار كيفي مرتبط با روش‌هاي گداخت هسته‌اي درجه‌بندي شدند. سپس بر مبناي غربالگري‌هاي انجام شده و درجه اهميت، تعداد 13 معيار گزينش گرديدند. و ضريب اهميت معيارها در هر روش از طريق تحليل سلسله مراتبي و مقايسات زوجي با استفاده از نرم افزار Expert Choice به صورت كمي محاسبه شدند. در پايان با احتساب ميزان كمي معيارها، روش‌هاي گداخت هسته‌اي شامل محصورسازي مغناطيسي، محصورسازي اينرسي، و روش تركيبي به ترتيب به ميزان 415.0، 379.0 و 207.0 به‌صورت كمي اولويت‌بندي گرديدند.

Higher worldwide research activities in the fields of nuclear fusion energy indicate the importance of developing such technology in Iran as well. On the other hand, the ambiguity regarding the justification and priority of investing in each of the methods of nuclear fusion is a universal challenge that is altimatlly common among nuclear fusion experts Iran too. The present research is aiming at presenting a coherent investigation that can be based on analytical and comparative analysis to achieve a rational prioritization among different methods of nuclear fusion. In this article, different nuclear fusion options are prioritized, using the experts’opinions through Analytic Hierarchy Process (AHP); free from any personal judgments and influences. Furthermore, through Delphi method, 19 quality criteria related to different methods of nuclear fusion were classified based on mathematical logic, and based on the degree of importance and screenings, 13 criteria were finally selected. Then, using hierarchical analysis method and also through Expert Choice software, pairwise comparisons between criteria were performed to determine their coefficient of importance. In addition, pairwise comparisons were made between each of the criteria for each of the fusion methods. Finally, the strategic practical prioritization of three different nuclear fusion methods was quantitatively achieved as 0.415, 0.379, and 0.207, respectivly; for Iran.