نگرش مابعدالطبيعي شوان در باب منشا آسماني و قابليت انساني دين

Schuon’s Metaphysical View on the Divine Origin and Human Margin of Religion

آيا منشا الهي و آسماني دين، با كثرت و تنوع انساني و زميني آن سازگار است؟ براي پاسخ به اين پرسش، بايد دانست كه نزول حقيقت واحد الهي در ساحت انساني، هم مستلزم تكثر و تنوع و هم مستلزم نوعي سازگاري همراه با محدوديت است. در واقع با توجه به ظرفيت هاي بشري و صلاحيت ها و اهليت هاي خاص هر دسته از انسان‌ها، مي توان به وجهي از تنوع و تعدد اديان دست يافت كه از يك سو ناشي از طبيعت انساني و از سوي ديگر برخاسته از حكمت و رحمت الهي است. به تعبير ديگر، پذيرش وحدت حقيقت الهي و آسماني دين، منافاتي با پذيرش كثرت و محدوديت انساني و زميني آن ندارد. اينجاست كه پاي حاشيه بشري دين به ميان مي آيد و تاثير عوامل قومي و فرهنگي در دين و انشعابات دروني اديان و نيز خاستگاه و جايگاه نظرپردازي هاي مربوط به شريعت و نظام هاي الهياتي، نمايان مي گردد. در اين نوشتار، كه با تاكيد بر آراء و آثار فريتيوف شوان فراهم آمده است، ضمن پذيرش منشا الهي و وحدت حقيقي و متعالي اديان، كثرت و تنوع آنها با توجه به مفهوم حاشيه بشري و متناسب با قابليت هاي انساني، تبيين مي گردد.

Is Divine origin of religion consistent with its human diversity? When Divine unique truth is revealing to human sector, it implies plurality, adaptation and limitation. Indeed, the plurality of religions is result from diversity of Revelation according to the human capacities and receptacles, and this plurality and diversity is according to Divine wisdom and compassion. In other words, Divine unity of religion isn’t in contradiction with its human plurality and limitation. So there is a human margin wherein ethnic or cultural factors have the first word, and many of the speculations of exoterism and theological systems belong to this sector. Through emphasizing on Frithjof Schuon’s view, in this paper the Divine origin and transcendent unity of religions is accepted, and diversity of religions according to human margin is explained.