اهميت و جايگاه مطالعات باستان‌ شناختي (تاريخي) جوامع زرتشتيان ميبد يزد

Zoroastrians of Maybod (Yazd): A Historical Archaeological Perspective of the Two Villages, Mazra’e Kalantar and Asr’ Abad

فصل اول پروژه مطالعه باستان‌شناختي فرهنگ زرتشتيان ميبد در ارديبهشت سال 1395 به انجام رسيد. در اين راستا، به صورتي موازي بررسي معمارانه و مطالعه مردم‌نگاري در منطقه صورت گرفت كه طي آن با توجه به اهداف پروژه و سؤالات پژوهش اجزايي از فرهنگ مادي منطقه مورد بررسي قرار گرفت. در اينجا گزارش مقدماتي فصل اول در دو بخش ارائه مي‌گردد. در ابتدا گزارش بررسي معماري ارائه مي‌شود كه در آن اهداف بررسي و نتايج مقدماتي آن مورد بحث قرارگرفته‌اند. مطالعه معمارانه در منطقه در راستاي روشن كردن الگوهاي ساختمان‌سازي و گونه نگاري معمارانه در نسبت به با شرايط زيستي مردم انجام شد. براي دستيابي به اين هدف دو دسته كلي از فضا (فضاهاي آييني و فضاهاي مسكوني) مورد مطالعه قرار گرفتند. بخش دوم گزارشي از مطالعه مردم نگارانه و نتايج آن است. اين مطالعه با هدف دستيابي به دركي كلي از تجربه زيستن و شناخت تاريخي مردم محلي از فرهنگ مادي انجام گرفت. بدين منظور با 9 نفر از اهالي محوطه‌هاي مورد بررسي با توجه به متغيرهاي سن، ‌جنسيت و مذهب مصاحبه صورت گرفت. نتايج حاصل از اين بررسي مقدماتي براي دستيابي به چهارچوب‌هاي اوليه بررسي و مقايسه و تحليل فصول آينده بررسي در منطقه مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

A joint program by the University of Tehran and the University of Leicester carried out a first season of archaeological exploration of Zoroastrian societies in Maybod, Yazd province during May 2016 for two weeks. Historical archaeology is still in its infancy in Iran. Due to extensive modernization vast amounts of data have been lost and therefore most research into the recent past can be considered as salvage program. The aim of this research is to explore some aspects of the social history and ritual activities of the last communities of Zoroastrian societies of Yazd province based on the analysis of architectural layout, archaeological survey of the contemporary villages, interview, and historical records. Here we represent the preliminary report of the survey results of Mazra’e Kalantar and Asr’ Abad villages. In this paper we have clarified the architectural patterns and the typology of buildings of Zoroastrian communities. We have analyzed two different buildings types of religious and domestic spaces of Mazra’e Kalantar and Asr’ Abad villages. The second part of this paper is focused on the ethnographic results in order to achieve a holistic understanding of life experience based on the historical knowledge of local people.