نقد و اصلاح طرح به‌ كارگيري سازندگان داراي صلاحيت در ساخت ساختمان‌هاي شهري با رويكرد مديريت بحران (مطالعه موردي: شهر قزوين)

Criticizing and modifying qualified constructors use plan in constructing urban buildings with a crisis management approach Case study of city of Qazvin

رفتار ساختمان ­ها در برابر وقوع زلزله ­هاي گذشته، نشان­ دهنده آسيب ­پذيري آن­هاست. به‌كارگيري سازندگان داراي صلاحيت در ساخت ساختمان­ ها در راستاي كاهش آسيب­ پذيري، اطمينان از ايمني آن­ها در برابر زلزله و درنتيجه مديريت بحران آن از اهميت ويژه ­اي برخوردار است. آيين‌نامه اجرايي ماده 33 قانون نظام‌ مهندسي ساختمان، مالكين را ملزم به به‌كارگيري سازنده باصلاحيت نموده است؛ ولي مشكل پيش رو، صوري بودن سازندگان داراي صلاحيت و عدم به‌كارگيري آنان است. در اين پژوهش ضمن بررسي ميزان موفقيت طرح به‌كارگيري سازندگان داراي صلاحيت در ساخت ساختمان­ هاي شهري، به شناسايي نقاط ضعف طرح و اولويت­ بندي ضروري ­ترين وظايف سازندگان ازنظر صاحب‌كاران پرداخته شده است. با استفاده از پرسشنامه و كسب اطلاعات لازم از سازمان نظام‌مهندسي استان قزوين، ميزان موفقيت و نقاط ضعف طرح ازنظر صاحب‌كاران، ناظران و سازندگان داراي صلاحيت حقيقي و حقوقي بررسي شد. همچنين بر اساس نظر مسئولين و خبرگان از مهم­ترين وظايف سازندگان داراي صلاحيت گردآوري، تعيين شاخص­ها و وزن دهي و اولويت ­بندي آن­ها با استفاده از پرسشنامه ­اي بر اساس مدل ليكرت است. نتايج تحقيق نشان‌ دهنده ميزان بسيار كم به‌كارگيري سازندگان داراي صلاحيت در ساخت ساختمان­ هاي شهري و تأثيرگذاري عواملي همچون نوع قرارداد و حدود صلاحيت سازندگان (با توجه سطح ساخت‌وساز در هر شهر) در ميزان موفقيت طرح است. وزن شاخص­ هاي تعيين‌ شده در خصوص مهم­ترين وظايف سازندگان داراي صلاحيت نشان از تأثير تمامي شاخص ­ها در به‌كارگيري سازندگان داراي صلاحيت و اهميت ويژه آن­ها است.

Behavior of buildings against past earthquakes indicates their susceptibility. In order to reduce vulnerability and ensure safety of buildings against earthquakes and, consequently, undertake crisis management, it is specifically important to use qualified constructors in their construction. The executive bylaw for Article 33 of Building Engineering System Act requires owners to use qualified constructors. However, the formal nature of qualified constructors and lack of practical use of them cause the upcoming problems. In this work, the success rate of qualified constructors use plan in the construction of urban buildings is investigated and, then, weaknesses of the plan are identified and the important duties of constructors from the viewpoint of employers are priorities. Using the questionnaire and obtaining the needed information from Qazvin Province Engineering System Organization, success rate and weaknesses of the plan are examined from the viewpoints of employers, supervisors and real and legal qualified constructors. Moreover, based on the view of authorities and experts, important duties of qualified constructors are collected and their indices are determined. Using the Likert model-based quationnaire, the determined indices are weighed and priorities. The research findings showed that use of qualified constructors in the construction of urban buildings was very low and factors such as type of contract, qualification level of constructors considering the construction level per city are effective in the success rate. Weight of the determined indices for the importance of duties of contructors demonstrated all the indices for the application of qualified constructors are effective and of special significance.