تحليل اصل استقرار در ساختار استخوانبندي شهر وتاثير آن بر شگل گيري كثرت و تنوع فضاهاي شهري (مطالعه موردي: شهر سنندج)

Analysis of the principle of establishment in the ossification structure of the city and its effect on the multiplicity and diversity formation of urban spaces(Case study: Sanandaj city)

مقدمه:مســئله انســجام و يكپارچگــي فضــاي شــهري در ارتباط با استخوانبندي يا ساختار اصلي شـهر،اهرم توسـعه شـهر و موجـد پتانسـيل رشـد،اتصـال، هويـت و يكپارچگي كل شهر خواهد بود.و با توجه به ويژگي‌هايي كه داراست موجب كثرت و تنوع فضايي،تداوم كالبدي، فضايي و بصري مي‌گردد، كه اين تداوم و پيوستگي خود در خلق فضاهاي جديد نقش بسيار مؤثري را ايفا مي‌كند. هدف پژوهش: هدف اين پژوهش تحليل اصل استقرار در ساختار استخوانبندي شهر وتاثير آن بر شكل‌گيري كثرت و تنوع فضاهاي شهري، در راستاي كشف عوامل اثرگذار بر شكل‌گيري اين ساختار و تعيين ميزان كارايي فضاهاي شهري در مي‌باشد. روش شناسي تحقيق: پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تحليلي از نوع كمي است؛در اين پژوهش براي تعيين و رتبه‌بندي معيارهاي پژوهش از روش تركيبي مدل تحليلي AHP، و تحليل رگرسيون چند متغيره با استفاده از آزمون‌هاي آماري تي تك نمونه‌اي با استفاده از نرم‌افزار(space syntax)چيدمان فضا استفاده‌شده است. قلمروجغرافيايي پژوهش: محدوده موردمطالعه بافت مركزي شهر با محوريت خيابان انقلاب شهر سنندج مي‌باشد. كه محدوده بازار تاريخي خيابان و چهارراه انقلاب تا ميدان نبوت را شامل مي‌شود. يافته ها و بحث:يافته ها به دو صورت گرافيكي در قالب نقشة هم پيوندي و نيزآماري (محاسبة پارامترهاي فضايي) براي هر دوره ارائه شده است. تحليل ها متوسط مقدار هم پيوندي شهر سنندج را نشان مي دهد كه در آن الگوي كلي هم پيوندي شباهت بسيار زيادي به ساير شهرهاي تاريخي ايران دارد. بر اين اساس عنصر بازار كه با تيره ترين خطوط مشخّص شده است، داراي بالاترين متوسط هم پيوندي است و از اين نظر هم پيوندترين عنصر ساختاري شهر است و مهم ترين نقش را در ساختار كل شهر بر عهده دارد. نتايج: طرّاحي و سامان‌دهي فضايي محور خيابان انقلاب درمركزشهربا استفاده از(6)معيار«سلسله‌مراتب، استقرار، تعادل، پراكندگي، تمركز،پيوستگي فضايي»بوده؛ دربي تحقق بخشيدن به اصل استقرار و كثرت(تنوع) از طريق تعادل فضايي و توازن كالبدي صورت پذيرفته است،كه مفهوم «هم پيوندي»به‌عنوان عوامل مؤثر بر«اتصال،كنترل،عمق،هم پيوندي» درمجموع ميانگين بالاتر از ميانه نظري ارزيابي‌شده كه نشان‌دهنده اين مطلب مي‌باشد كه معيارهاي«تمركز»،«استقرار»،«پيوستگي فضايي»،داراي بالاترين رتبه و اهميت مي‌باشند.

Introduction: The issue of cohesion and integration of urban space in relation to the ossification or main structure of the city will be the lever of development of the city and the potential for growth, connection, identity and integrity of the whole city. According to its features, it causes spatial multiplicity and diversity and visual, spatial, and physical continuity, which plays a very effective role in the creation of new spaces. Objective: The purpose of this study is to analyze the principle of establishment in the ossification structure of the city and its effect on the formation of the multiplicity and diversity of urban spaces, in order to discover the factors affecting the formation of this structure and determination of the efficiency of urban spaces. Research Methodology: The current study is a quantitative descriptive-analytical study. This study uses combined method of AHP analytical model and multi-variable regression analysis by using one sample statistical T-Tests using syntax space software in order to determine and classify the factors of the study. Geographical area of the research: The study area is the central part of the city with the focus on Enghelab Street in Sanandaj, which includes the historical bazaar of the street and Enghelab crossroads to the square of Nabovvat. Findings and Discussion: The findings are presented graphically in two forms of interconnected and statistical maps (calculation of spatial parameters) for each period. Analyses show that the average amount of interconnection in Sanandaj, in which the general pattern of interconnection, is very similar to other historical cities in Iran. Accordingly, the market element, which is identified with the darkest lines, has the highest interconnection average and in this regard is the most interconnected structural element of the city and plays the most important role in the structure of the city as a whole. Results: The design and spatial organization of the axis of Enghelab Street in the center of the city has been based on six criteria of "hierarchy, establishment, balance, dispersion, concentration, and spatial cohesion". The principle of establishment and multiplicity (diversity) has been realized through spatial and physical balance. The concept of "interconnectedness" as the factors affecting "connection, control, depth, interconnectedness" has been evaluated as higher than the theoretical average, which indicates that the criteria of "concentration", "establishment" and "spatial coherence" have the highest rank and importance.