مقايسه ميزان توجه به ساحت‌هاي شش‌گانه تربيت در كتاب‌هاي فارسي دوره ابتدايي قبل و بعد از اجراي سند تحول بنيادين آموزش و پرورش

Attention to Educational Domains in Textbooks on Persian Language for Iranian Elementary Schools: Periods Before and After the Implementation of the Document on fundamental Reform in Education

هدف از انجام مقاله حاضر بررسي محتواي كتاب‌هاي آموزش زبان فارسي دوره ابتدايي از نظر ميزان توجه به ساحت‌هاي تربيتي در دو بازه قبل و بعد از سند تحول بنيادين نظام آموزش و پرورش بود. به اين منظور، تغييرات محتواي كتب به شيوه تحليل محتوا بررسي و مقايسه شد. پيكره زباني مورد تحليل در اين پژوهش توصيفي و تحليلي، كتاب‌هاي فارسي اول تا پنجم در دوره بلافاصله قبل از اجراي سند تحول و كتاب‌هاي فارسي اول تا ششم بلافاصله پس از اجراي سند تحول بنيادين آموزش و پرورش در سال 1390 بود. ابزار جمع‌آوري اطلاعات، سياهه تحليل محتوا با روايي تاييد شده توسط متخصصان و ضريب توافق كدگذاري بالا بود. داده‌هاي حاصل از كد گذاري محتواي كتب، با استفاده از آمار توصيفي و روش آنتروپي شانون، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در دوره قبل از اجراي سند، بيشترين ضريب اهميت مربوط به بُعد اعتقادي-اخلاقي-عبادي و بُعد اقتصادي-حرفه‌اي است (18/0 ) و كمترين ضريب اهميت مربوط به بُعد زيستي-بدني ( 14/0). پس از اجراي اين سند نيز، بيشترين ضريب اهميت در همين ابعاد بود. شاخص‌هاي كتب منطبق با اين سند تغيير نكرده و ميزان توجه به مؤلفه‌هاي تربيتي مورد نظر در سند تحول، در كتب فارسي پايه‌هاي متفاوت دوره ابتدايي به طور نامتوازن توزيع شده است.

The purpose of the study was to compare the amount of attention paid to educational domain elements derived from the reform document in the two periods before and after its implementation. In line with the purpose of the study, changes in the content of Persian (Farsi) textbooks after the implementation of the on Education Fundamental Reform Document by the Iranian Ministry of Education were analyzed. The corpus of textbook content analyzed in this study included the whole content of textbooks used for the first to the fifth grade in the period immediately prior to the implementation the document and the whole content of textbooks used for the first to sixth grades in the period immediately following the implementation of the document in 2011. The collected data were coded using a content analysis checklist with high validity and acceptable coding agreement. The data were analyzed using descriptive statistics and Shannon entropy method was employed to determine the significance of coded themes. The results show that highlighting educational domains in the document has been unevenly distributed in textbooks for teaching Persian in elementary schools.