ارزيابي زماني-فضايي مطلوبيت شرايط اقليمي-دفاعي در مناطق مرزي استان آذربايجان غربي

با توجه به اهميت مناطق مرزي از ديد امنيت ملي و متأثر بودن موفقيت، شكست و كارايي فعاليت‌هاي نظامي در مناطق مرزي از شرايط آب‌وهوايي، ارزيابي اقليم آسايش دفاعي مناطق مرزي كشور جهت شناخت شرايط اقليمي دفاعي و برنامه‌ريزي‌هاي اقتضايي براي شرايط آب و هوايي اين مناطق ضروري است. در اين راستا، بررسي زماني و فضايي شرايط آب‌وهوايي نظامي استان آذربايجان غربي با تمركز ويژه بر روي مرز بين‌المللي آن به‌منظور نمايان‌سازي اقليم آسايش دفاعي، هدف اصلي تحقيق حاضر بوده است. بدين منظور داده‌هاي اخذشده براي متغيرهاي اقليمي مؤثر در عمليات نظامي براي 9 ايستگاه سينوپتيك براي دوره آماري 30 ساله با استفاده از روش اقتباسي شاخص زيست‌اقليمي دفاعي (DCI) پردازش شدند. در ادامه مطلوبيت شرايط اقليمي دفاعي به‌صورت عددي، توصيفي و فضايي در مقياس ماهانه در كل استان و مناطق مرزي تهيه و نقشه‌هاي پهنه‌بندي اقليم آسايش نظاميدفاعي براي كل استان با تمركز بر روي مناطق مرزي آن تهيه و مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بيشترين فراواني طبقات توصيفي ماهانه شاخص DCI درمجموع كل ايستگاه‌ها مربوط به طبقه نامناسب با 28.8 درصد و كمترين درصد براي طبقه بسيار نامناسب با 2.8 درصد مي‌باشد. به‌طوركلي ماه‌هاي نوامبر، اكتبر، مارس، فوريه، ژانويه و دسامبر داراي بيشترين و ماه‌هاي اوت، جولاي و ژوئن داراي كم‌ترين مطلوبيت اقليمي براي انجام فعاليت‌هاي نظامي در پهنه استان مي‌باشند. نتايج بررسي پراكنش فضاييزماني مراكز نظامي مرزي فرضي از بعد آسايش اقليمي دفاعي نشان داد كه در طول سال به ترتيب طبقات قابل‌قبول (27.17 درصد)، نامطلوب (25.17 درصد)، خوب (20.82 درصد) و حاشيه‌اي (18.21 درصد) بيشترين سهم را به خود اختصاص داده‌اند. به‌طوركلي نوار مرز بين‌المللي استان صرفاً در ماه‌هاي ژوئن و اوت شرايط بسيار نامطلوب اقليمي را براي فعاليت‌هاي نظامي مرزي تجربه مي‌نمايد و ماه‌هاي اكتبر، نوامبر و دسامبر در طول سال داراي آسايش اقليمي دفاعي مطلوب‌تري هستند. به‌طوركلي تمام ايستگاه‌ها طبقات خوب، قابل‌قبول، حاشيه‌اي و نامناسب را تجربه نموده و طبقه بسيار نامناسب صرفاً در ايستگاه‌هاي سلماس و ماكو مشاهده شد. نتايج اين تحقيق مي‌تواند در مديريت مؤثرتر شرايط اقليمي دفاعي و ابقا كارايي و به حداقل رساندن احتمال شكست فعاليت‌هاي نظامي ناشي از شرايط اقليمي در عمليات دفاعي مرزي منطقه مطالعاتي مفيد واقع شود.