تحليل جامعه‌شناختي آداب خِلعت و جامه‌بخشي در دوره خلافت فاطمي

دوران خلافت شيعي فاطمي (297 – 567ق) در شمال آفريقا، شام و حجاز با گسترش و شكوفايي آداب خلعت بخشي در سده هاي سوم تا پنجم در سرزمين هاي اسلامي همزمان بود. جايگاه مهم صنعت نساجي در اقتصاد مصر، زمينه اين شكوفايي را فراهم آورد و عنصري براي تحكيم قدرت سياسي و نمايش شوكت دربار بود. مسئله اصلي اين پژوهش چگونگي ارتباط آداب خلعت با طبقات گوناگون جامعه در دوره خلافت فاطمي است. روش پژوهش توصيفي تحليلي و بر پايه تحقيقات نظري براي نگارش پژوهش و مطالعه اسنادي براي گردآوري داده ها استفاده شده است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه فاطميان براي تقويت رابطه خود با طبقات گوناگون جامعه از خلعت بهره مي بردند كه ريشه در باورهاي آنها داشت. خلعت و جامه هاي فاطمي براي انتصابات، به عنوان عيدي در اعياد، جشن ها و مراسم آييني و تشويق اقشار گوناگون اهدا مي شد و بسته به تفاوت طبقاتي، حاوي ويژگي هاي گوناگون بود و نشانه اي از منزلت اجتماعي طبقات و گروه هاي مردم در دورۀ فاطمي محسوب مي شد و تحولات اجتماعي آن دوره را بازتاب مي‌ داد.