نگاره «حرم امام رضا (ع)» در فالنامه تهماسبي سند مصور براي ضريح شبكه‌اي و گنبد مطلاي حرم رضوي در سال 957 ق.

يكي از بهترين اسناد براي مطالعه و شناخت سير تطور بناهاي تاريخي، مراجعه به اسناد مكتوب و تصاوير مربوط به بنا در گذر زمان است. نگاره «حرم امام رضا(ع)» در موزه ديويد، تا حد زيادي بيان‌گر چگونگي معماري و جزييات فضاي حرم مطهر امام رضا (ع) در عهد شاه تهماسب صفوي مي‌باشد. فالنامه تهماسبي در زمان حكومت شاه تهماسب، به سال 957 ه.ق. در قزوين مصور شده است. اين نسخه داراي كاربرد ويژه، ابعاد بزرگ و كتاب‌آرايي خاصي است و با تأثيرپذيري از مباني شيعي و آموزه‌هاي آن و شرايط حاكم بر جامعه آن روز، داراي ساختار ويژه و نمادهاي شيعي در حيطه مضمون و نگاره‌ها مي‌باشد. پژوهش حاضر بر آن است كه نگاره «حرم امام رضا(ع)» را به‌عنوان سند مصور شكل ضريح و گنبد مطلا حرم مطهر امام رضا (ع) در سال 957 ه.ق. در عهد شاه تهماسب صفوي معرفي كند. روش پژوهش، توصيفي تحليلي با رويكرد تطبيقي است و اطلاعات، از منابع كتابخانه‌اي جمع‌آوري شده ‌است. يافته‌هاي كلي تحقيق، حاكي از شباهت ضريح مصور شده در نگاره «حرم امام رضا(ع)» با ضريح مطهر ايشان در عهد شاه تهماسب است و تطبيق اين نگاره با نگاره «معجزه دو انگشت امام علي(ع)» بر اين نكته صحّه مي‌گذارد كه حرم رضوي داراي اولين گنبد مطلا و ضريح شبكه‌اي در بين ساير ائمه معصومين (عليهم‌السلام) بوده است.