بررسي پايلوت پارامترهاي شوري، اسيديته، نيتروژن و نيكل در نشر عمقي شيرابه لندفيل آق قلا در ستون‌هايي از خاك با بافت‌هاي مختلف

سابقه و هدف: بررسي چگونگي حركت، نقل و انتقال، نشر و ترابري آلودگي فاز مايع زباله هاي شهري (شيرابه)، يكي از معضلات مهم جامعه شهري و محيط زيستي است. از سوي ديگر، خاك با دارا بودن ويژگيهاي بيولوژيك، فيزيكي وشيميايي پيچيده، پالايشگري طبيعي براي انواع آلايندهها به شمار ميرود. مواد و روش‌ها: به همين منظور، آزمايشي در ستونهاي پلياتيلني در 5 دوره 20 روزه و در قالب طرح كاملاً تصادفي، با هدف بررسي بررسي نرخ تغييرات اسيديته، شوري، نيتروژن كل و آلاينده نيكل شيرابه تصفيه شده بيهوازي لندفيل در ستونهاي خاكهايي با بافتهاي مختلف لوم رسي، لوم و لوم شني به اجرا درآمد. مقدار معادل شيرابه مذكور اعمال شده، با احتساب ميزان دبي شيرابه حجم حاصله از زباله انبار شده در منطقه آق قلا گرگان به همراه مقدار آب موجود محاسبه شده بر اساس ميزان آمار 10 ساله بارندگي منطقه به ستونهاي خاك مذكور، در شرايط غرقاب متناوب اضافه‌گرديد. يافته‌ها: نتايج نشان داد با گذشت زمان و كاربرد اعمال مقدار بيشتر شيرابه تغييرات مقادير ميانگين pH در هر سه نوع بافت خاك كاهشي بودهاست. ليكن بافت خاك لوم رسي اين تغييرات را به ميزان بيشتري نشان داد. همچنين مقادير ميانگين EC در خاك لومي، افزايش و در خاكهاي ديگر كاهش يافت، ليكن روند تغييرات كاهشي در خاك لوم رسي با شدت بيشتري صورت پذيرفت. ميانگين مقادير نيتروژن كل زهآب در خاك لوم رسي و لوم كاهشي بوده اما در خاك لوم شني افزايش يافت. تغييرات ميانگين مقادير آلاينده نيكل در زهآب شيرابه زباله، با گذشت زمان در خاك لوم رسي كاهش يافته و در خاكهاي با بافت لوم و لوم شني افزايشي بودهاست، با اين وجود از لحاظ آماري اين تغييرات غير معني‌دار بوده است.نتيجه گيري: اگرچه با استمرار كاربرد شيرابه، مقدار هر يك از پارامترهاي مورد نظر (نيكل در خاك لوم و لوم شني، EC در خاك لوم و نيتروژن كل در خاك لوم شني) در زهآب خروجي شيرابه فاضلاب افزوده شده است، با اين حال خاك نقش بسيار مؤثري را در بهبود كيفيت شيرابه ايفا كرد، بهطوري كه ميانگين مقادير ساير پارامترها (شوري و اسيديته در خاكهاي لوم رسي و لوم شني، نيكل در خاك لوم شني و نيتروژن كل در خاك لوم رسي و لوم) در زهآب خروجي همواره در همه تيمارها كمتر از شيرابه ورودي به ستونهاي خاك بوده است. در نهايت، چنين به نظر مي‌رسد اثر خاك لوم‌رسي در كاهش مقادير پارامترهاي ذكر شده بيشتر بوده و نقش موثرتري در پالايش بار آلودگي شيرابه داشته است.