موقعيت بلاكينگ‌ها و بارش‌ها در ايران

براي تعيين موقعيت و نوع بلاكينگ‌ها مؤثر بر اقليم دوره سرد ايران، داده‌هاي روزانه ارتفاع ژئوپتانسيل متر سطح 500 هكتوپاسكال در محدوده 10-70 درجه شمالي و 10-80 درجه شرقي با تفكيك 2.5 درجه در دوره آماري 2010-1961 استفاده شد. بلاكينگ‌ها با شاخص كمي تيبالدي بر روي نقاط رقومي شناسايي گرديد. در منطقه موردمطالعه، سه ناحيه وقوع بلاكينگ به ترتيب در اروپاي مركزي، اروپاي شرقي و آسياي مركزي وجود دارند. نوع غالب بلاكينگ‌ها در اين نواحي از نوع ركس با قرارگيري بلاكينگ و سردچال در سطوح مياني جو، روي همديگر مي‌باشد، چنانچه در اروپاي مركزي و شرقي يك بلاكينگ از نوع ركس شكل گيرد، همزمان در آسياي مركزي يك تراف عميق يا سردچال ايجاد مي‌شود و اين تسلسل در سيستم‌هاي جوي نصف‌النهاري طبيعي است. بارش‌هاي ايران با سيستم بلاكينگ ركس اروپاي شرقي و سردچال آسياي مركزي بيشترين ارتباط را داشته و ريزش‌ها در غالب نقاط ايران افزايش دارد؛ اما چنانچه در ناحيه آسياي مركزي، ارتفاع افزايش داشته و بلاكينگ از نوع امگا شكل گيرد، به دليل افزايش ارتفاع جو، بارش‌ها در غالب نقاط ايران كاهش دارند؛ اما چنانچه در اروپاي مركزي يك بلاكينگ از نوع امگا شكل گيرد با عميق شدن تراف در بالكان و درياي سياه، با ريزش‌هاي جوي در شمال غربي ايران همراه است و اگر اين نوع بلاكينگ در اروپاي شرقي شكل گيرد، عمدتاً تمركز بارش‌ها در ناحيه خزري، خزر شرقي تا شمال شرقي ايران، است.