مقايسه تأثير آموزش ترغيبي، آموزش روابط اجتماعي مبتني بر برنامۀ درسي پنهان و آموزش تركيبي بر احساس تعلق به مدرسه دانش‌آموزان دختر دوره ابتدايي مناطق محروم: مطالعه موردي شهرستان قلعه گنج

زمينه: احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان مدارس مناطق محروم، تحت تأثير رابط اجتماعي و برنامه درسي پنهان مشكلي است كه نه تنها باعث كاهش سطح بازده هاي شناختي دانش آموزان مي شود، بلكه با پيام هاي دلسرد كننده معلمان تشديد شده و حتي ترك تحصيل را به دنبال دارد. تحقيقات نشان داده است كه كادر مدرسه از طريق يادگيري اجتماعي هيجاني باعث افزايش پيوند دانش آموزان با محيط مدرسه ‌شوند. آموزش ترغيبي و آموزش روابط اجتماعي مبتني بر برنامه درسي پنهان، حوزه اي است كه در سراسر جهان مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، با اين همه در ايران در زمينه اثربخشي اين دو شيوه آموزشي بر احساس تعلق به مدرسه در مناطق محروم شكاف تحقيقاتي وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي آموزش ترغيبي، آموزش روابط اجتماعي و تركيب اين دو شيوه آموزشي بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دختر مناطق محروم انجام شد. روش: روش پژوهش، نيمه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون و پس‌آزمون بود. جامعه آماري در اين پژوهش، دانش‌آموزان دختر دوره ابتدايي مناطق محروم شهرستان قلعه گنج (استان كرمان) در سال تحصيلي 98-1397 بودند كه از بين آنها، 3 مدرسه به طور تصادفي به‌عنوان گروه آزمايش و يك مدرسه به‌عنوان گروه گواه انتخاب شدند. جهت كنترل پيش‌زمينه‌هاي شناختي اوليه در دانش‌آموزان، از آزمون هوش ريون و پيش‌آزمون استفاده شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (برو، بتي و وات، 2004) جمع‌آوري شد. بسته‌هاي آموزش ترغيبي و روابط اجتماعي مدرسه و شيوه تركيبي براي عوامل اجرايي مدرسه اجرا و اثرات آن بر دانش‌آموزان با استفاده از تحليل كوواريانس تك و چند متغيره تحليل شد. يافته ها: يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه آموزش ترغيبي، آموزش روابط اجتماعي و شيوه تركيبي، اثرات مثبتي بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دارند. اين اثرات در سطح معناداري 05.0 p متفاوت و از بيشتر به كمتر به ترتيب شامل آموزش ترغيبي، آموزش تركيبي و آموزش روابط اجتماعي بود. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته هاي مطالعه حاضر مي‌توان چنين نتيجه گيري كرد در صورتي كه شرايط لازم براي ترغيب و رشد روابط اجتماعي دانش‌آموزان دختر مناطق محروم توسط كاركنان مدرسه به ويژه معلمان فراهم شود، احساس تعلق به مدرسه آنان بهبود خواهد خواهد يافت