مقايسه اثربخشي آموزش مهارت هاي هيجاني - اجتماعي و آموزش حل مسئله اجتماعي بر شايستگي اجتماعي دانش‌آموزان دختر تك والد دوره دوم متوسطه

زمينه: شايستگي اجتماعي به توانايي فرد در انجام امور مرتبط با استقلال شخصي خود و مسئوليت هاي اجتماعي اشاره دارد و موجب رشد اجتماعي بهنجار و برقراري روابط مثبت و سازنده مي شود. آموزش مهارت هاي هيجاني - اجتماعي نقش مهمي دراحساس شايستگي اجتماعي و كارآمدي بيشتري در مسئوليت هاي روزانه و چالش هاي زندگي دختران تك والد دارد. تحقيقات نشان داده است كه آموزش حل مسئله اجتماعي موجب افزايش شايستگي اجتماعي در دوران نوجواني و بزرگسالي مي شود. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي مقايسه‌اي اثربخشي آموزش مهارت هاي هيجاني اجتماعي و آموزش حل مسأله اجتماعي بر شايستگي اجتماعي دانش‌آموزان دختر تك والد دوره دوم متوسطه شهر سراب انجام شد. روش: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون با گروه گواه است. جامعه پژوهش حاضر شامل كليه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه كه در سال تحصيلي 1399 1398 مشغول به تحصيل بودند. نمونه پژوهش شامل 45 دانش آموز بود كه به روش نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب شدند و با گمارش تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه گواه قرار گرفتند. افراد نمونه پرسشنامه شايستگي اجتماعي فلنر، ليس و فيليپس (1990) را ابتدا و به عنوان مرحله پيش آزمون تكميل كردند و پس از 12 جلسه آموزش مهارت هاي هيجاني اجتماعي (صدري دميرچي و همكاران، 1389) و 10 جلسه آموزش حل مسئله (منتظر و همكاران، 1398) 90 دقيقه اي به صورت گروهي براي گروه هاي آزمايش، در مرحله پس آزمون هر سه گروه مورد سنجش مجدد قرار گرفتند. تحليل داده ها با روش تحليل كوواريانس تك متغيري با استفاده از نرم افزار SPSS24 انجام شد. يافته ها: نتايج اين پژوهش نشان داد آموزش هاي مهارت هاي اجتماعي هيجاني و حل مسأله اجتماعي موجب افزايش شايستگي اجتماعي دانش‌آموزان دختر تك والد مؤثر گرديد (0/05 p). از سويي ديگر، در ميزان اثربخشي آموزش هاي مهارت هاي اجتماعي هيجاني و حل مسأله اجتماعي در متغير شايستگي اجتماعي تفاوت معنا داري وجود نداشت (0/05 P). نتيجه‌گيري: آموزش مهارت هاي اجتماعي هيجاني و مهارت حل مسأله اجتماعي به نوجوانان سبب شكل گيري تعامل هاي اجتماعي بين او و دنياي بيروني، مديريت هيجان ها و در نتيجه افزايش و بهبود شايستگي اجتماعي فرد مي شود. بدين منظور لازم است متخصصان و روانشناسان خانواده آموزش هايي در اين زمينه به دانش آموزان و والدين آنها ارائه دهند.