شناسايي مؤلفه‌هاي آتي زيست پذيري شهري با رويكرد آينده‌پژوهي مطالعه موردي: شهر مهاباد

هدف اين پژوهش با شناسايي پيشران‌هاي مؤثر بر چشم‌انداز آتي زيست پذيري شهر مهاباد است. پژوهش حاضر بر حسب هدف كاربردي، از حيث روش پيمايشي در سطح اكتشافي و مبتني بر رويكرد آينده‌پژوهي صورت گرفته است. با توجه به ماهيت اين تحقيق، نخست با استفاده از روش گلوله برفي افتراقي تعداد 24 نفر از متخصصان و مسئولان اجرايي سازمان‌هاي دولتي مرتبط با امور زيست‌محيطي كه بايستي در بحث مشاركت داشته باشند را شناسايي و انتخاب نموده و سپس از روش دلفي و مطالعات اسنادي براي تعيين پيشران‌هاي كليدي استفاده گرديد. همچنين از روش تحليل ساختاري و نرم‌افزار Mic Mac جهت وزن دهي و شناسايي مهم‌ترين پيشران‌هاي اثرگذار بر زيست پذيري شهر بهره گرفته‌شده است. نتايج ناشي از تحقيق نشان داد كه با توجه به امتياز بالاي تأثيرگذاري مستقيم و غيرمستقيم از ميان 40 متغير، 10 پيشران كليدي از جمله؛ كيفيت شبكه معابر، برخورداري از روشنايي كافي در معابر، دسترسي به حمل‌ونقل عمومي و پاركينگ، ميزان سازگاري كاربري‌ها، دسترسي به پياده راه‌ها و مسيرهاي دوچرخه‌سواري، نسبت ساخت معابر پياده‌رو به وسعت كل، درآمد كافي براي خانوارها، ميزان سرمايه‌گذاري‌هاي دولتي، دسترسي كافي به تأسيسات شهري (اينترنت، برق، گاز و..) و ميزان آلودگي هوا در آينده زيست پذيري شهر مهاباد تأثيرگذارند. مطابق نتايج ده پيشران در ستون اثرگذاري بيشترين سهم را در اثرگذاري مستقيم داشته‌اند كه از اين تعداد 8 متغير در اثرگذاري غيرمستقيم هم با جابجايي‌هاي اندكي مجدداً تكرار شده‌اند و فقط متغيرهاي درآمد كافي براي خانوارها از رتبه 7 به رتبه 12 و متغير » و متغير ميزان آلودگي هوا هم از رتبه 10 به 14 منتقل‌شده است. در اثرپذيري، 9 پيشران از 10 پيشراني كه در ستون اثرپذيري مستقيم وجود دارند همان پيشران‌هايي هستند كه با تغييراتي در رتبه‌بندي‌ها در اثرپذيري غيرمستقيم هم تكرار شده‌اند. علاوه بر اين متغير كيفيت دسترسي به كاربري‌هاي اوقات فراغت و تفريحي از رتبه 10 به رتبه 11 كاهش‌يافته و متغير كيفيت بصري خيابان از رتبه 11 به 10 منتقل‌شده است.