عنوان مقاله :
چالش هاي پيش روي حقوق كيفري و پزشكي قانوني در قبال اسباب زمينه اي دخيل در جنايت
پديد آورندگان :
عزيزي، رحيم دانشگاه آزاد اسلامي - دانشكده علوم انساني، خمين , توجهي، عبدالعلي دانشگاه شاهد - دانشكده حقوق، تهران , رجبيه، محمدحسين دانشگاه آزاد اسلامي - دانشكده علوم انساني، خمين , گل خندان، سميرا دانشگاه آزاد اسلامي - دانشكده علوم انساني، خمين
كليدواژه :
اسباب زمينه اي , رويه قضايي , جنايات , عمدي , غيرعمدي , پزشكي قانوني
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: احراز سببيت در جنايات عمدي و غيرعمدي از پيچيدهترين مباحث حقوق كيفري و پزشكي قانوني است، در اين بين دخالت اسبابي كه ناشي از ويژگيهاي مجني عليه هستند و در درون مجنيعليه و به عنوان اسباب زمينه اي مطرح ميگردند، اين پيچيدگي را از حيث وجود يا عدم سببيت ناشي از آنها و چگونگي تأثير، چند برابر ميكند. در اين مقاله با موضوع چالش هاي پيشروي حقوق كيفري و پزشكي قانوني در قبال اسباب زمينه اي دخيل در جنايت و با توجه به اهميت و ضرورت موضوع از حيث اختلاف نظر در خصوص نقش اسباب زمينه اي در رويه قضايي پرداخته شده است. اين مقاله با هدف ارائه الگويي متناسب از چگونگي نقش اسباب زمينه اي ضمن بررسي برخي آراء صادره مرتبط با اسبابزمينهاي مي باشد.
مواد و روشها: اين مقاله توصيفي تحليلي، و با بهره گيري از روش اسنادي و استفاده از ابزار فيش برداري تهيه و تدوين گرديده است.
يافتهها: يافته ها حاكي از اين است كه؛ سبب زمينه اي با نظر كارشناسي پزشكان قانوني در كنار مباشر و يا ساير اسباب مي تواند با ايفاي نقش ايجادي در حصول نتيجه مجرمانه مطرح شود، ليكن در بيشتر موارد نقش سبب زمينه اي، تسريع و يا تشديد اثر فعل مباشر و يا ساير اسباب مي باشد و در اين گونه موارد اطلاق عنوان سبب به زمينه موجود و تعيين سهم در نتيجه حاصله مورد پذيرش نمي باشد، ولي ميتوان در كنار مباشر و يا ساير اسباب سهمي را براي آن در نظر گرفت.
ملاحظات اخلاقي: از ابتدا تا انتهاي مقاله با پايبندي به اصول صداقت و امانتداري تهيه و تدوين گرديده است.
نتيجهگيري: با توجه به سكوت قانون در نظام حقوقي ايران و از طرف ديگر فقدان قواعد فقهي صريح در مورد نقش و تأثير اسباب زمينه اي، در بررسي رويه قضايي محاكم كيفري ايران، از يك طرف شاهد تشتت آراء هستيم كه برخي از دادگاهها، تأثير اسباب زمينه اي را نپذيرفته و برخي ديگر بر مبناي نظريات پزشكي قانوني، آن را پذيرفته اند كه در موارد متعددي رويه قضايي با پذيرش نقش و سهم براي اسباب زمينه اي كه فقط نقش تشديدكننده و يا تسريعكننده در جنايت ارتكابي داشته اند، از مسير انصاف و عدالت و رعايت اصل برابري اشخاص دور شدهاند و ضروري است و مي طلبد در راستاي حمايت از مجني عليه ضعيف تر و داراي سبب زمينه اي مورد پذيرش قرار دهد.
چكيده لاتين :
No English Abstract