زمينه هاي فرهنگي اختلال سوء مصرف مواد در ايران : متا سنتز كيفي

cultural contexts of substance abuse disorders in Iran: Qualitative meta-synthesis

سوءمصرف مواد مانند ساير رفتارهاي انسان معلولي از علت­ هاي چندگانه بوده و فرهنگ به‌عنوان يكي از عوامل سبب­ شناختي بسيار مهم در چگونگي پيدايش، ظهور اختلال ­ها، بروز متفاوت علائم و تظاهرات آن‌ها نقش بسيار مؤثري ايفا مي ­كند. فرهنگ و خرده­ فرهنگ­ هاي متفاوت در ايران به‌عنوان يك عامل سبب‌ساز يا تسهيل­ گر از طريق يك­سري هنجارهاي تسهيل­ كننده مثل توصيه ­هاي درماني و دارويي، باورهاي عاميانه و آداب‌ورسوم خاص به اشكال مختلفي سوءمصرف مواد را تحت تأثير خود قرار داده است. در نتيجه منجر به الگوي متفاوت علائم و نشانگان، شيوع متغير اين اختلال و متغير بودن نوع ماده مصرفي در مناطق مختلف ايران فرهنگ توانسته است. روش موردنظر در اين مطالعه متاسنتز كيفي مي­ باشد كه شامل تركيب مقالات كيفي چاپ‌شده در حوزه سوء­مصرف مواد مخدر در ايران مي­ باشد. هفت مطالعه كيفي و دو مطالعه تركيبي(كيفي-كمي) كه مرتبط با اختلال سوء­مصرف مواد مخدر در ايران بودند در اين مقاله وارد شدند و موردبررسي قرار گرفتند.تمامي مضامين مطالعات كيفي منتخب با هدف به دست آوردن تصوير كلي­تر، علل احتمالي و چگونگي پيشگيري و مديريت اختلال سوءمصرف مواد در ايران مجدداً موردبررسي قرار گرفتند. تنها مطالعات كيفي كه از سال 1380 به بعد به بررسي زمينه­ هاي فرهنگي اختلال سوءمصرف مواد پرداخته بودند در اين پژوهش موردبررسي قرار گرفتند. در پژوهش­ هاي كيفي انجام‌شده مرتبط با زمينه ­هاي فرهنگي سوءمصرف مواد مخدر در ايران، لايه ­هاي مختلف محيط و فرهنگ شامل ريز سيستم، ميان سيستم، برون­ سيستم و كلان­ سيستم؛ به اشكال متفاوتي بر شكل­گيري اين اختلال تأثيرگذار بوده ­اند. در نظر گرفتن مداخلات مرتبط با زمينه­ هاي فرهنگي اختلال سوءمصرف مواد در ايران نوعي پيشگيري اوليه محسوب شده و بسيار لازم و ضروري به نظر مي رسد. بنابراين بسيار حياتي به نظر مي­ رسد، پژوهشگران در اولويت‌بندي سرفصل­ هاي پژوهشي خود؛ درمانگران در تمامي مراحل درمان از تشخيص اوليه تا اعمال مداخلات درماني و نهادها و افرادي كه باني اتخاذ سياست‌هاي مرتبط با پيشگيري و درمان سوءمصرف مواد هستند فرهنگ را به عنوان يك عامل خطر يا عامل حفاظتي بسيار مهم از عميق­ ترين و دروني ­ترين لايه­ هاي محيطي تا بيروني­ ترين آن بيش از پيش مدنظر قرار دهند.

Substance abuse disorder like other human behaviors is caused by multiple reasons, so culture as one of the most important etiological factor plays a crucial role in emergence, manifestation and different features of symptoms. Various culture and subculture in Iran as a risk factor or protective factor through a series of facilitating norms such as medical and pharmacological recommendations, folk beliefs and specific customs impress substance abuse disorder in a distinctive ways. as a result it has led to a different pattern of signs and symptoms, variable prevalence of this disorder and the variable kind of substances used in different regions of Iran. Method: the method in this study is qualitative meta-synthesis which includes a combination of qualitative articles published in the field of substance abuse disorders in Iran. Seven qualitative studies and two combined studies (qualitative-quantitative) which is related to substance abuse in Iran were included in this article and reviewed. all selective qualitive studies’ content were reviewed with the aim of accessing to a more general imagination, possible causation, prevention and management of substance abuse disorder in Iran. Only qualitative studies which is evaluated the cultural context of substance abuse disorder from 2001 were included. In qualitative research which is related to the cultural context of substance abuse in Iran, different levels of environment and culture such as microsystem, mesosystem, exosystem and macrosystem affecting the formation of this disorder in a different ways. It seems that considering the intervention related to the cultural context of substance abuse disorder in Iran is a kind of primary intervention and it would better researchers; in their prioritization of their topics, therapists, in all stages of their treatment from initial diagnosis to application of therapeutic intervention; institution and finally individual, who are responsible for policies related to the prevention and treatment of this disorder; consider culture as a vital risk factor or protective factor from the innermost level to the outermost level of the environment.