مطالعه تأثير كود نيتروژن و فرايند نيم جوش كردن بر محتواي فلزات سنگين دانه برنج

برنج قوت غالب مردم ايران است و آلودگي آن با فلزات سنگين خطرات جبران‌ناپذيري براي مصرف‌كنندگان دارد. هدف از اين مطالعه يافتن راهي براي كاهش جذب فلزات سنگين از برنج است. براي مطالعه تأثير كود نيتروژن و نيم جوش كردن بر فلزات سنگين، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. در اين پژوهش، كود نيتروژن در سه سطح (N1:60، N2:80 و KgN/Ha N3:100) و نيم جوش كردن در دو سطح دماي خيساندن (50 C1: و 80 C2: درجه سانتي‌گراد) و دو سطح زمان بخاردهي (10 T1: و 15: T2 دقيقه) اعمال گرديد. جهت تعيين فلزات سنگين از طيف‌سنج جرمي پلاسماي القايي (ICPMS) استفاده شد. افزايش دماي خيساندن و زمان بخاردهي منجر به كاهش كليه فلزات سنگين مي‌شود اما تغييرات سطوح كود بر فلزات سنگين تأثير معناداري نداشت. بررسي اثرات متقابل تيمارها نشان داد تيمار N3C1T1 بالاترين درصد از حد مجاز دريافت هفتگي كروم و نيكل (به ترتيب 99% و 58%) و همچنين تيمار N2C1T1 بالاترين درصد از حد مجاز دريافت هفتگي جيوه و كادميوم (به ترتيب 11% و 9.5%) را دارند. افزايش دماي خيساندن و زمان بخاردهي، دريافت هفتگي تمامي فلزات سنگين را به حداقل مي‌رساند بطوريكه تيمار N2C2T2 كمترين دريافت هفتگي از تمامي فلزات سنگين را نشان مي‌دهد. در دما و زمان كمتر، فلزات سنگين باقيمانده قابل چشم‌پوشي نيستند، بنابراين نيم جوش كردن در دما و زمان بالاتر براي حفظ امنيت و سلامت مصرف‌كننده توصيه مي‌شود.