گونه‌شناسي آوازها و ترانه‌هاي محلي سنگسر

اين نوشتار درپي بررسي گونه هاي كاركردي شعر و موسيقي محلي سنگسر است كه اين موسيقي در فهرست ميراث فرهنگي ناملموس كشور در سال1390 به ثبت ملي رسيده است. سنگسر يكي از شهرستان هاي استان سمنان كه درواقع محل اسكان خانوار ايل سنگسر در زمان قشلاق است، امروزه به مهديشهر تغيير نام يافته است. موسيقي محلي بخشي از فولكلور سنگسر است كه شامل آوازها و ترانه هاي محلي و همچنين قطعات اجرايي با ساز ني است كه به‌دليل استفادۀ چوپان ها در سنگسر رواج يافته است. به‌منظور جمع آوري و بررسي آوازها و ترانه ها ضمن كسب اطلاعات درمورد يافتن افراد پيش كسوت جهت حفظ اصالت هاي موسيقايي اهتمام شده است كه بدين منظور به مصاحبه و ضبط نمونه‌هاي موسيقايي اقدام شده است. اين نوشتار با روشي توصيفي ـ تحليلي به گونه شناسي آوازها و ترانه هاي سنگسري از منظر كاركردي پرداخته است. نتايج نشان مي دهد آوازها و ترانه هاي محلي سنگسري شامل گونه هاي متنوع سرور، اشعار تغزلي، اشعار كار (كه مرتبط با كوچ به ييلاق و قشلاق است) و پاس‌داشت ياد قهرمانان محلي و دلاوري‌هاي آنان است. بيشترين بسامد را ترانه هاي تغزلي و پس از آن ترانه هاي آييني به‌ويژه اشعار عيد نوروز به خود اختصاص داده است.