خوانش استعاري فرهنگ عامه در نگارۀ «بردن مجنون به خيمه‌گاه ليلي»

وجوه گوناگون فرهنگ عامه در نگارگري ايران، سنتي است كه قرن‌ها در آثار نگارگري موردتوجه بوده است. نگارگران از اين عناصر فرهنگي نه‌تنها براي فضاسازي آثارشان بهره برده‌اند، بلكه نقشي استعاري به آن‌ها بخشيده‌اند تا بتوانند بخشي از لايه‌هاي معنايي را از اين طريق به مخاطب عرضه كنند، تا درك بهتري از مضمون اثر حاصل شود. انسان‌ها و ابزار مادي‌شان، در كنش‌ها، حالت‌ها و حركات قشرهاي گوناگون، موضوعاتي از فرهنگ عامه در نگارگري ايران به‌حساب مي‌آيند كه با ترفند‌هاي مختلف در تداعي معنا ايفاي نقش مي‌كنند.اين پژوهش كه به شيوۀ توصيفي ـ تحليلي و به‌صورت موردپژوهي انجام گرفته، درپي پاسخ به اين پرسش‌ است كه عناصر فرهنگ عامه در »نگارۀ بردن مجنون به خيمه‌گاه ليلي « چه كاركرد استعاري دارد؟ هدف از اين پژوهش، بررسي فرهنگ عامه در نگارگري ايران و چگونگي بيان استعاري اين عناصر فرهنگي به‌منظور توجه به باطن نگاره است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه نگارگري از طريق قابليت استعاره، توسط رنگ لباس‌ها، حالت‌ها و حركات و مشغله‌هاي گوناگون و كنش‌گري اين موارد با ساير عناصر و ملزومات بشري در فرهنگ عامه، توانسته است مخاطب را از ظاهر اثر به باطن و حقيقت آن دعوت كند.