نظام كنشي در سينماي كيميايي مروري بر فيلم گوزن ها و جرم

چه رابطه‌اي ميان متن، مؤلف و واقعيت زندگي روزمره وجود دارد؟ اين رابطه چه نقش و چه درجه‌اي از اهميت را در تفسير متن به خود اختصاص مي‌دهد؟ آيا مي‌توانيم چنين رابطه‌اي را مبنايي براي حركت از سمت متن به واقعيت‌هاي اجتماعي برسازندۀ آن درنظر بگيريم؟ در مقالۀ حاضر، با مطالعۀ دو اثر متفاوت از مسعود كيميايي، گوزن‌ها و جرم، به اين پرسش‌ها پاسخ داده شده است. از آنجايي كه هر دو اثر مؤلفي واحد دارند، مطالعۀ تطبيقي آن‌ها از يك طرف امكان پژوهش دربارۀ رابطۀ احتمالي ميان متن و واقعيت اجتماعي را فرآهم مي‌آورد و از طرف ديگر مبناي مناسبي براي بحث دربارۀ نوعي چرخش روايي در فهم مؤلفي واحد از واقعيت اجتماعي را ايجاد مي‌كند. از آنجايي كه شناخت ساختار روايي و توصيف و تشريح شخصيت‌هاي داستان از مهم‌ترين سازوكارهاي پژوهشي در پژوهش‌هاي ادبي است، مقالۀ پيشِ‌ رو با مطالعه و تحليل شخصيت‌شناختي اين دو اثر و دنبال كردن نتايج اين تحليل در ابعاد روايت‌شناسانۀ آثار مورد نظر، در جريان مطالعه‌اي تطبيقي نگاشته شده است. همچنين اين مقاله، در مقام تحليلي كيفي، بر «الگوي كنشگر» گِرِمس تمركز يافته است. برمبناي يافته‌هاي پژوهش، اگرچه اين دو اثر از لحاظ ساخت روايي مشابه‌اند، تجربۀ نوعي چرخش روايي در نحوۀ مواجهه با امر اجتماعي در شخصيت‌پردازي‌هاي آن‌ها به‌شكل معناداري با زمينه‌هاي اجتماعي متفاوتي كه اين آثار در آن‌ها شكل گرفته‌اند، ارتباط برقرار مي‌كند.