عنوان مقاله :
ارزيابي كيفيت علوفه گاودانه (Vicia ervilia) در كشت مخلوط افزايشي با جو بهاره (Hordeum vulgare)
پديد آورندگان :
درخشاني ، آرزو دانشگاه كردستان , حيدري ، غلامرضا دانشگاه كردستان - گروه زراعت و اصلاح نباتات , خالص رو ، شيوا دانشگاه كردستان - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
الياف نامحلول در شوينده اسيدي و خنثي , عناصر معدني , ماده خشك قابل هضم
چكيده فارسي :
يكي از مؤلفه‌هاي مؤثر در افزايش دستيابي به توليد پايدار در گياهان زراعي، بهره گيري از الگوهاي كشت مخلوط غلات لگوم است. در اين نوع كشت مخلوط تثبيت بيولوژيكي نيتروژن توسط لگوم سبب بهبود كيفيت علوفه مي‌شود، كه تراكم و تاريخ كشت دو فاكتور مؤثر بر آن محسوب مي شوند. در اين پژوهش، اثر تاريخ و تراكم كشت گاودانه (Vicia ervilia) در الگوي كشت مخلوط افزايشي با جو (Hordeum vulgare) بر كيفيت علوفه مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش به‌صورت فاكتوريل با دو فاكتور و بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل تاريخ كاشت (كاشت هم‌زمان، كاشت گاودانه 10 و 20 روز بعد از كاشت جو بهاره) و تراكم كاشت گاودانه (تراكم‌هاي 12.5، 25، 50 و 75 درصد) در كشت مخلوط افزايشي با جو بهاره بودند. همچنين دو تيمار كشت خالص جو و گاودانه نيز به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه آزمايش نشان داد، بيشترين ميزان ماده آلي (93.7 درصد)، الياف نامحلول در شوينده خنثي (36.1 درصد) و اسيدي (24.9) در تاريخ كاشت هم‌زمان (6 فروردين ماه) و كمترين مقادير اين صفات (به‌ترتيب 91.2، 30.6 و 23.3 درصد) در تاريخ كاشت گاودانه 20 روز پس از كاشت جو (28 فروردين ماه) حاصل شد، در حالي كه بيشترين مقادير عناصر معدني شامل نيتروژن، پتاسيم، سديم و كلسيم در تاريخ كاشت هم‌زمان (6 فروردين ماه) به‌دست آمد. با افزايش تراكم گاودانه مقادير نيتروژن، پتاسيم و سديم گاودانه افزايش يافت. بيشترين ميزان NDF (37.6 درصد) و ADF(25.8 درصد) به تراكم 12.5 درصد و كمترين مقدار اين صفات (به‌ترتيب 29.3 و 22.8 درصد) به تراكم 75 درصد تعلق داشت. تاريخ‍هاي متفاوت و تراكم‌هاي مختلف كشت و اثر متقابل دو فاكتور بر روي قابليت هضم گاودانه در كشت مخلوط با جو اثر معني‌داري نداشتند. در كل، چنين مي‌توان اظهار داشت كه در كشت مخلوط افزايشي گاودانه با جو بهاره، تأخير در تاريخ كاشت هر چند سبب كاهش ADF و NDF مي‌شود، امّا كاشت زودهنگام و هم‌زمان آن با جو، سبب افزايش كيفيت علوفه گاودانه از نظر عناصر معدني مي‌گردد. نتايج نشان داد در كشت مخلوط گاودانه با جو، تاريخ كاشت 6 فروردين ماه گاودانه از لحاظ عناصر معدني به ساير تاريخ‍هاي كاشت برتري داشت و تراكم 75 درصد گاودانه به‌واسطه كاهش NDF وADF از كيفيت علوفه بهتري برخوردار بود.
عنوان نشريه :
بوم شناسي كشاورزي
عنوان نشريه :
بوم شناسي كشاورزي
