تحليل فقهي حقوقي استيذان زن از شوهر در خروج از منزل با تأكيد بر قاعده معروف

نظام حقوق خانواده در اسلام متضمن حقوق و تكاليفي است كه از جانب شارع براي اعضاي خانواده، از جمله زن و شوهر مقرر شده است. يكي از وظايف زن در خانواده، محدوديت خروج از منزل است. درباره اين حكم ديدگاه‌هاي گوناگوني بيان شده است. به‌طور كلي در مورد شرطيت استيذان براي خروج زن از منزل، دو نظريه ميان فقهاي شيعه وجود دارد: مطابق نظر مشهور فقها، زن مطلقاً و در هيچ شرايطي حق خروج از منزل را بدون اذن و رضايت شوهر ندارد و خروج بدون اذن شوهر موجب نشوز زن مي‌گردد. نظر غيرمشهور اين است كه خروج زن بدون اذن شوهر در صورت تنافي با حق استمتاع وي ممنوع است؛ بنابراين در صورت مسافرت شوهر يا زماني‌كه شوهر نمي‌تواند هيچ‌گونه استمتاعي داشته باشد، خروج بدون اذن بلامانع است. اين نوشتار درصدد آن است كه با مراجعه و تحليل ادله فقهي، به‌ويژه آيات قرآن، به اثبات رساند كه نظريه سومي وجود دارد و آن اينكه خروج زن از منزل نيازمند اذن شوهر است؛ اما وي بايد با رعايت قاعده معروف و رعايت مصالح خانواده كه فراتر از مصلحت فردي است، درباره استيذان زن تصميم بگيرد.