عنوان مقاله :
اثر تنش شوري بر برخي صفات مورفولوژيك شنبليله و تعيين حد آستانه تحمل به شوري در مرحله رويشي با استفاده از برخي مدلهاي تجربي
پديد آورندگان :
بناكار ، محمد حسين دانشگاه لرستان - دانشكده علوم - گروه زيستشناسي , اميري ، حمزه دانشگاه لرستان - دانشكده علوم - گروه زيستشناسي , رنجبر ، غلامحسن سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز ملي تحقيقات شوري , سرافراز اردكاني ، محمد رضا دانشگاه يزد - دانشكده علوم - گروه زيستشناسي
كليدواژه :
ارتفاع بوته , بقولات , خاكهاي شور , سبزيها , سطح برگ , شورورزي , نمك
چكيده فارسي :
اين پژوهش به منظور ارزيابي اثرات آب شور بر عملكرد شنبليله و تعيين حد آستانه تحمل به شوري آن در مرحله رشد رويشي انجام شد. تيمارهاي مورد نظر شامل هفت سطح شوري (dS/m 12، 10، 8، 6، 4، 2، 0.5) بود. طرح آماري مورد استفاده به صورت بلوك كامل تصادفي با سه تكرار بود. در اين تحقيق، از مدلهاي مختلف تجربي براي تعيين حد آستانه تحمل به شوري، شيب كاهش عملكرد (وزن خشك اندام هوايي)، مقدار شوري كه در آن عملكرد به اندازه 50 درصد كاهش مييابد و نيز شاخص تحمل به شوري استفاده شد. نتايج نشان داد كه از نظر آماري تفاوت معنيداري بين سطوح مختلف شوري وجود داشت. بر اساس نتايج حاصله، اعمال شوري موجب كاهش ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد انشعاب، تعداد گره، قطر ساقه، طول ميانگره، ميانگين سطح برگهاي گسترش يافته، نسبت ريشه به اندام هوايي، محتواي آبي، كارايي مصرف آب و افزايش ضخامت برگ و عدد SPAD گرديد، ليكن، تاثير معنيداري بر سطح ويژه برگ نداشت. اگرچه تنش شوري بر اغلب صفات مورد مطالعه اثر بازدارنده داشت، ليكن روند اين تاثير بسته به نوع صفت متفاوت بود. بر اساس مدل خطي، حد آستانه تحمل به شوري شنبليله dS/m 1.28 و شيب كاهش عملكرد آن 4.91 درصد برآورد گرديد. اين در حالي است كه مطابق با مدلهاي غير خطي، كاهش 10 و 25 درصدي در عملكرد به ترتيب در شوري عصاره اشباع خاك 3.38 و dS/m 6.28 اتفاق افتاد. بر اساس نتايج اين تحقيق، مقدار شوري كه در آن عملكرد به ميزان 50 درصد كاهش يافت در شوري خاك dS/m 11.67 مشاهده گرديد. در اين تحقيق، شاخص تحمل به شوري شنبليله 12.24 محاسبه شد. بنابراين، بر اساس اعداد حد آستانه تحمل به شوري، شيب كاهش عملكرد و شاخص تحمل به شوري، ميتوان شنبليله را از نظر در مرحله رشد رويشي در گروه گياهان نسبتا حساس به شوري طبقهبندي كرد.
عنوان نشريه :
تنش هاي محيطي در علوم زراعي
عنوان نشريه :
تنش هاي محيطي در علوم زراعي