عنوان مقاله :
پيشنگري تغييرات بارش در سواحل جنوبي درياي خزر تا پايان قرن 21 با استفاده از سناريوهاي مختلف واداشت تابشي
پديد آورندگان :
كثيري ، مريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد نور , گودرزي ، مسعود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري , جانبازقبادي ، غلامرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد نور , متولي ، صدرالدين دانشگاه آزاد اسلامي واحد نور - گروه جغرافياي
كليدواژه :
بارش , تغيير اقليم , درياي خزر , LARS-WG6 , RCPs
چكيده فارسي :
بارش اصلي ترين جزء چرخۀ هيدرولوژي است و پيش نگري آن در بسياري از مطالعات از جمله برنامهريزيهاي محيطي و آمايش سرزمين اهميت بالايي دارد. باتوجه به اين نكته، هدف اين پژوهش پيش نگري تغييرات بارش در سواحل جنوبي درياي خزر به عنوان پربارش ترين منطقۀ كشور است. بدين منظور از داده هاي مدل جهاني HadGEM2 تحت تأثير سه سناريوي واداشت تابشي (RCP2.6، RCP 4.5 و RCP 8.5) با كاربست مدل ريزمقياس گرداني LARS-WG6 بهره گرفته شد، سپس تغييرات بارش در سه دورۀ زماني مختلف (2050-2021، 2080-2051 و 2100-2081) نسبت به دوره پايه (2018-1989) مورد بررسي قرار گرفت. جهت واسنجي و صحت سنجي مدل LARS-WG نيز از آزمون هاي آماري T و F و همچنين شاخصهاي MAE، MSE، RMSE و R2 استفاده شد. نتايج حاصل از ارزيابي عملكرد مدل ريزمقياس گرداني حاكي از دقت قابل قبول و بالاي اين مدل در ايستگاههاي مورد مطالعه است. نتايج پيش بيني مدل نيز نشان داد كه ميزان بارش در دورۀ (2050-2021) به طور متوسط در سواحل جنوبي درياي خزر به ميزان 0.2 درصد كاهش پيدا خواهد كرد، اما بارش در دوره هاي 2080-2051 و 2100-2081 بهترتيب به ميزان 5.4 و 10.7 درصد افزايش خواهد يافت. در مجموع بر اساس نتايج حاصل، بارش در سواحل جنوبي درياي خزر تا پايان قرن 21 نسبت به دورۀ پايه به طور متوسط 5.7 درصد افزايش خواهد يافت. بيشترين افزايش مربوط به ايستگاه گرگان با 12.2 درصد و كمترين ميزان نيز مربوط به ايستگاه بابلسر به 0.3 درصد است. كمترين و بيشترين تغييرات بارش نيز بر اساس سناريوهاي RCP 8.5 و RCP 2.6 برآورد شده است.
عنوان نشريه :
آمايش جغرافيايي فضا
عنوان نشريه :
آمايش جغرافيايي فضا