پديد آورندگان :
مرتضوي، سعيده سادات دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي - دانشكده علوم توانبخشي - گروه كاردرماني , فروغان، مهشيد دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي - مركز تحقيقات سالمندي , حسيني، علي دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي - دانشكده علوم توانبخشي - گروه كاردرماني , نصيري، الهام دانشگاه علوم توانبخشي و سلامت اجتماعي - دانشكده علوم توانبخشي - گروه كاردرماني , شهبازي، فاطمه دانشگاه علوم پزشكي همدان - دانشكده بهداشت - گروه اپيدميولوژي
چكيده فارسي :
هدف به موازارت افزايش سن و سالمندي، مشكلات و بيمار يهاي مختلف جسمي و رواني در سالمندان ايجاد م يشود. از جمله اين
مشكلات م يتوان به اختلالات خواب اشاره كرد. مدل شخص، محيط و اكوپيشن، يكي از مد لهاي معمول و كاربردي در كاردرماني است.
مطالعه حاضر با هدف بررسي عوامل منفي تأثيرگذار در كيفيت خواب سالمندان در سه حيطه ويژگ يهاي مرتبط با فرد، محيط زندگي
وي و اكوپيشن طراحي شد.
روش بررسي در اين مطالعه مروري نظا ممند، براي دس تيابي به اهداف پژوهش، جس ت وجوي منابع الكترونيكي در پايگاه داد ههاي
اطلاعاتي گوگل اسكالر، پابمد، اسكوپوس، مگيران، ايران مدكس و پايگاه اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي با كلي دواژ ههاي انگليسي
Elderly ،Aging, Geriatric ،Older adult ،Iran and sleep و كليدواژ ههاي فارسي سالمند، سالخورده، بازنشسته، پير، مسن،
خواب و ايران انجام شد. در اين مطالعه استراتژي جس توجو، غربالگري و انتخاب داد هها بر اساس معيارهاي راهنماي پريسما انجام شد.
مقالات مرتبط در بازه زماني سال 2010 تا 2019 وارد اين پژوهش شدند. مواردي كه امكان دسترسي به متن كامل آ نها وجود نداشت،
مطالعاتي كه مشكلات خواب را در گرو ههاي سني به غير از سالمندان مورد بررسي قرار داده بودند، مواردي مثل نامه به سردبير، مطالعات
تكراري، لحاظ كردن سالمندان غيرايراني و مقالاتي به زباني غير از زبان فارسي و انگليسي از مطالعه خارج شدند. در مرحله اول جس توجو
و بازيابي مقالات صورت گرفت، در مرحله بعد، پس از حذف مقالات تكراري، عناوين و چكيده مطالعات بازياب يشده به طور مستقل توسط
دو نفر از محققين مورد بررسي قرار گرفت تا مطالعاتي كه معيارهاي ورود به تحقيق را دارند شناسايي و وارد مطالعه شوند. اختلاف نظر
با بحث و گف توگو حل و توافق نهايي حاصل شد. سپس متن كامل تمام مطالعاتي كه معيار ورود به مطالعه را داشتند بازيابي شد.متن
كامل مقالات منتخب پس از تأييد از نظر واجد شرايط بودن، با استفاده از چ كليست استراب، مخصوص مطالعات مقطعي، از نظركيفيت
مورد ارزيابي قرار گرفت و مقالاتي كه از 22 آيتم موجود در چ كليست حداقل در 20 آيتم مورد تأييد قرار گرفتند وارد مطالعه شدند كه
24 مقاله كه با اهداف پژوهش ه مخواني داشت، ب ه منظور مرور عمي قتر انتخاب شد.
يافت هها از 24 مطالعه مورد بررسي، 11 مورد مشكلات خواب را در قالب كمّي بيان كرده بودند كه از اين بين نهُ مورد معتقد بودند كه
بيش از 70 درصد سالمندانِ مورد بررسي داراي مشكل خواب هستند. نتايج در عوامل منفي مؤثر بر مشكلات خواب سالمندان ايراني در
بخ شهاي فردي، محيطي و عوامل مرتبط با اكوپيشن سالمند ارائه شد. در هجده مقاله، به عوامل فردي اشاره شده بود و بيشترين مقالات
به مشكلات مرتبط با سلامتي فرد پرداخته بودند. در يازده مقاله، به عوامل محيطي اشاره شده بود و بيشترين مقالات به مشكلات مرتبط
با محيط فيزيكي پرداخته بودند. در سه مقاله به عواملي كه تأثير منفي در اكوپيشن خوابيدن سالمندان دارند اشاره شده بود و دو مورد
تغيير جاي خوابيدن و يك مورد عدم ه مصحبتي قبل از خوابيدن را مورد توجه قرار داده بودند.
نتيج هگيري عوامل فردي )افزايش سن، مؤنث بودن، وجود بيماري(، عوامل محيطي )نداشتن ارتباط با اقوام و دوستان، محيط فيزيكي
نامناسب و تغييرمحل سكونت(، عوامل اكوپيشن خواب )تغيير مكان خوابيدن سالمندان، بستري شدن در بيمارستان و عدم ه مصحبتي
با ديگران قبل از خواب( عوامل منفي تأثيرگذار در خواب سالمندان ايراني است.
چكيده لاتين :
Objective As age increases, different physical and mental problems, including sleep disorders, occur in
the elderly. The Person-Environment-Occupation (PEO) model is one of the most common practical
models in occupational therapy. The current study aims to review negative factors affecting the sleeping
quality of the elderly in Iran based on the PEO model.
Materials & Methods According to PRISMA (the preferred reporting items for systematic reviews and
meta-analyses) guidelines and in this systematic review study, we searched Google Scholar, Scopus,
PubMed, Magiran, IranMedex, and SID databases using the keywords of “Elderly”, “aging”, “geriatric”,
“older adult”, “Iran”, and “sleep” in English and Persian articles published from 2010 to 2019. Studies on
the sleep problems of other age groups, letters to the editor, duplicate studies, studies on non-Iranian
seniors, studies published in languages other than Persian and English, and those with unavailable fulltexts
were excluded. In the next stage, the titles and abstracts of the retrieved articles were independently
reviewed by two researchers to identify the studies that meet the inclusion criteria. The dispute
was resolved through discussion and reaching an agreement. Then, the full text of eligible articles was
retrieved. Articles approved based on at least 20 out of 22 items of the STROBE (strengthening the reporting
of observational studies in epidemiology) checklist were included in the study. Finally, 24 articles
that were in line with the research objectives were selected for an in-depth review.
Results Out of 24 studies, 11 reported quantitative sleep problems, 9 of which claimed that more than
70% of the elderly had sleep problems. The negative factors affecting the sleep quality of Iranian older
adults were presented and categorized based on personal, environmental, and occupational factors.
Eighteen articles addressed personal factors, where the most common factor was related to personal
health issues. Eleven articles reported environmental factors, where the most common factor was related
to the physical environment. In three articles, the factors that had a negative effect on sleeping are
occupational and included the change of sleeping place and not talking to others before going to bed.
Conclusion Personal factors (e.g. aging, female gender, disease), environmental factors (e.g. lack of communication
with relatives and friends, inappropriate physical environment, and living in a nursing home),
and occupational factors (e.g. change of sleeping place, hospitalization, and not talking to others before
going to sleep) are negative factors affecting the sleep quality of the elderly in Iran.
