مقايسه برخي مدل هاي آماري غيرخطي در توصيف منحني رشد مرغ هاي بومي مازندران

منحني هاي رشد يكي از راه هاي توصيف رشد در يك دوره زماني خاص هستند و بنابراين استفاده از توابع غيرخطي رشد به منظور اندازه گيري و پيش بيني وزن در زمان هاي مختلف عمر حيوان و محاسبه سودآوري توليد مفيد خواهد بود. منحني رشد در واقع ارتباط بين سن و وزن را به تعدادي محدود پارامترهاي قابل تفسير خلاصه مي نمايند. هدف از اين پژوهش تعيين بهترين مدل غيرخطي توصيف كننده منحني رشد در مرغ بومي مازندران بود. براي رسيدن به اين هدف، از داد هاي وزن بدن در سنين مختلف مرغ بومي (هچ، 8 هفتگي، 12 هفتگي و وزن بلوغ جنسي) مربوط به 21 نسل اول كه در مركز اصلاح نژاد مرغ بومي مازندران جمع آوري شده اند استفاده شد. مدل هاي غيرخطي گومپرتز، لجستيك، برودي، ورهالست، ريچاردزو ون برتالانفي براي توصيف منحني رشد مورد آزمون قرار گرفتند. برازش مدل هاي غيرخطي با استفاده از رويه ي حداقل مربعات غيرخطي (NLIN) نرم افزار SAS انجام شد. به منظور تعيين بهترين مدل از ضريب تبيين اصلاح شده(R2adj) ، جذر ميانگين مربعات خطا (RMSE)، معيار اطلاعات آكائيك (AIC) و معيار اطلاعات بيزي (BIC) استفاده شد. مدل گومپرتز با كمترين مقدار براي آماره هاي MSE، RMSE، AIC و BIC به عنوان بهترين مدل توصيف كننده منحني رشد و مدل ريچاردز به عنوان نامناسب ترين مدل توصيف كننده رشد در مرغ بومي مازندران بود. همبستگي بين پارامترهاي به دست آمده با استفاده از بهترين مدل غيرخطي (گومپرتز) نشان داد كه همبستگي بين پارامتر a و b مثبت (72 درصد) و همبستگي بين a و k منفي (86 درصد( و همبستگي بين پارامترهاي b و k منفي (95 درصد) برآورد شد. مقدار ضريب تبيين و ضريب تبيين استاندارد شده براي توابع مختلف مورد بررسي بين 0/92 تا 0/93 متغيير بود. به طور كلي نتايج نشان داد كه مدل گوپرتز بهترين تابع توصيف كننده منحني رشد در مرغ بومي مازندران است كه مي تواند براي پيش بيني وزن آينده پرنده ها و مديريت گله مورد استفاده قرار گيرد.