مطالعه تغييرات فيزيولوژيكي پرتقال تامسون ناول در پاسخ به محلول‌پاشي برگي جاسمونيك اسيد تحت شرايط تنش خشكي

به منظور ارزيابي تأثير غلظت‌هاي مختلف جاسمونيك اسيد بر تغييرات فيزيولوژيكي پرتقال تامسون ناول تحت تنش خشكي آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح تنش خشكي شامل 100 درصد ظرفيت زراعي (به عنوان شاهد)، 75 درصد ظرفيت زراعي (تنش خشكي ملايم) و 50 درصد ظرفيت زراعي (تنش خشكي شديد) و نيز سه سطح محلول‌پاشي صفر، 100 و 200 ميكرومولار جاسمونيك اسيد بودند. نتايج نشان داد كه تنش خشكي به طور معني‌داري محتواي نسبي آب، پتانسيل آب گياه، شاخص سطح برگ، هدايت روزنه‌اي و كلروفيل كل برگ پرتقال تامسون ناول را كاهش داد، درحالي كه ميزان نشت يوني، مالون دي‌آلدهيد، قندهاي محلول، پرولين و فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني در شرايط تنش خشكي افزايش يافتند. همچنين مشخص شد كه محلول‌پاشي برگي جاسمونيك اسيد توانست با حفظ بهتر وضعيت آبي برگ (محتواي نسبي آب برگ و پتانسيل آب گياه)، افزايش شاخص سطح برگ، هدايت روزنه‌اي، حفظ بهتر پايداري غشاء سلولي (با كاهش نشت يوني و مالون دي‌آدهيد)، حفظ كلروفيل كل در حد مطلوب، افزايش ميزان محلول‌هاي سازگار (قندهاي محلول و پرولين) و همچنين افزايش فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز، سوپراكسيد ديسموتاز، آسكوربات پراكسيداز و پراكسيداز، اثرات منفي تنش خشكي را كاهش دهد. در نهايت، كاربرد محلول‌پاشي برگي جاسمونيك اسيد به ويژه در غلظت 100 ميكرومولار براي كاهش اثرات منفي تنش خشكي در پرتقال تامسون ناول پيشنهاد مي‌گردد.