ارزيابي تاثير تنش خشكي و عنصر مس بر برخي صفات رويشي، اسانس و غلظت مس در گياه شاهتره ) Fumaria parviflora Lam.

تنشهاي محيطي باعث بروز واكنشهاي مختلف از طرف گياهان ميشوند. خشكي و فلزات سنگين از جمله عوامل نامساعد محيطي هستند كه عملكرد گياهان دارويي را تحت تأثير قرار ميدهند.اين تحقيق به منظور بررسي اثرات توام و مستقل تنش خشكي و فلز سنگين مس بر روي صفات رويشي (طول ريشه چه، طول ساقه چه، وزن تر و وزن خشك گياهچه)، درصد اسانس و تجمع مس در ريشه، اندام هوايي و تفاله ي شاتره (Fumaria. Parviflora Lam) در شريط گلخانه انجام شد. در اين مطالعه غلظت هاي مختلف عنصر مس (شاهد، 50، 150، 300 و 400 mg/kg) و سطوح مختلف تنش خشكي (شاهد، 50 % و 75% بر اساس تخليه درصد رطوبت خاك) بر روي بذور جمع آوري شده از دو منطقه معدني دراستان كرمان (عسكري و رابر) و در هر منطقه چهار ناحيه (Z1، Z2، Z3 و Z4) به كار رفت. نتايج نشان داد كه در همه تيمارها غلظت (mg/kg) 50 مس و بدون تنش خشكي(شاهد) منجر به بيشترين مقدار از نظر صفات رويشي شد. بيشترين درصد اسانس در تيمار با غلظت (mg/kg) 150 مس و تنش متوسط خشكي در ناحيه 3 از معدن مس عسكري و بيشترين ميزان غلظت مس در ريشه، اندام هوايي و تفاله ي گياه در تيمار (mg/kg) 400 مس و تنش شديد خشكي در ناحيه 3 از معدن عسكري مشاهده شد. در مطالعه ي حاضر فلز مس در طي فرايند تقطير به مقدار زيادي در بافت گياهي باقي ماند و غلظت عنصر مس در تفاله، تقريبا مشابه غلظت اندام هوايي گياه قبل از فرايند تقطير و اسانس گيري بود. بهترين تيمار براي كشت شاتره به لحاظ استفاده از اسانس گياه، تيمار (mg/kg) 150 مس و تنش متوسط خشكي ارزيابي شد اين يافته ها استفاده از گياه دارويي شاهتره، به عنوان محصول جايگزين براي خاكهايي كه به طور ملايم با مس آلوده شده اند را پشتيباني مي كند. همچنين داده هاي اين تحقيق نشان داد كه گياه شاهتره به لحاظ كاستي هايي نظير رشد كند و كاهش شديد زيست توده در غلظت هاي بالاي مس نمي تواند به عنوان يك گونه كانديد براي گياه پالايي خاك آلوده به مس باشد.