آسيب شناسي اجتماعي- فرهنگي و كالبدي بلندمرتبه سازي در كلان شهر مشهد (مطالعه موردي: منطقه9 شهرداري مشهد)

Socio-Cultural and Physical Pathology of High-Rise Construction in the Metropolis of Mashhad (Case study: District 9 of Mashhad Municipality)

بلندمرتبه­­‌سازي يكي از رويكردهاي مبتني بر نظريه­هاي جديد توسعه شهري و استفاده حداكثري از اراضي ارزشمند شهرهاست و در پي پاسخگويي به نيازهاي رو به تزايد جمعيت در حال افزايش شهرها، از سوي مديران و سياست­گذاران شهري پذيرفته شده است. شهر مشهد دومين كلانشهر كشور پس از تهران و داراي كاركرد ويژه سياسي-اداري و همچنين زيارتي- گردشگري است و ازين حيث جذابيت بالايي براي جذب جمعيت و گردشگر دارد. لذا بلندمرتبه‌سازي به عنوان راهبردي كلان، با هدف توسعه فضايي، با حداقل مصرف زمين و مصرف مجدد اراضي شهري در طرح­ها و برنامه­هاي توسعه شهري دنبال مي­شود. انطباق شيوۀ سكونت در بلندمرتبه­ها با بافت اجتماعي و مذهبي شهر مشهد نيازمند شناسايي چالش­ها و نقاط ضعف اجرايي اين راهبرد است كه پژوهش حاضر براي پاسخگويي به آن تدوين شده است. اين پژوهش به لحاظ ماهيت، در زمرۀ تحقيقات كاربردي به شمار مي­آيد. پژوهش حاضـر پيمايشي و نوع تحليل آن، توصيفي– مقايسه­اي است. به منظور كاربردي نمودن نتايج پژوهش، دستورالعمل پيشنهادي رفع آسيب­هاي اجتماعي و فرهنگي بلندمرتبه سازي در شهر مشهد، در قالب مدل مديريت يكپارچه زمين و ساخت بلندمرتبه­ هاي مشهد ارائه شده است.

High-rise construction is one of the approaches based on new theories of urban development and the maximum use of valuable urban land. This approach has been adopted by urban managers and policymakers to meet the growing needs of the growing urban population. Mashhad is the second largest metropolis after Tehran and has a special political-administrative function as well as pilgrimage-tourism. In this respect, it is very attractive for the attraction of the population and the tourist. Therefore, high-rise construction is pursued as a grand strategy aimed at spatial development, with minimal land use and urban land reuse in urban development plans and programs. Adaptation of highrise residence to the social and religious context of Mashhad requires identifying the challenges and weaknesses of this strategy that the present study was designed to respond to. This research is by nature an applied research. The research is a survey and its type of analysis is descriptive-comparative. In order to apply the results of the research, the proposed guidelines for eliminating social and cultural damages of high-rise uildings in Mashhad have been presented in the form of integrated land management model and high-rise construction in Mashhad.