ترسيم شبكه ي معنايي مفاهيم مرتبط با زنان در قرآن كريم

Drawing the semantic network of concepts related to women in the Holy Quran

هدف : پژوهش حاضر با هدف شناسايي مفاهيم لفظي و ضمني مرتبط با زنان در قرآن كريم (براساس تفاسير الميزان و نمونه)، به منظور ترسيم شبكه ي معنايي انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر كاربردي است، و روش پژوهش، تركيبي از تحليل محتواي كمي و كيفي و اكتشافي است. روش كيفي به دو روش تحليل محتواي كيفي و رويكرد دلفي انجام شده است. جامعه ي آماري پژوهش حاضر در بخش كمي، شامل تمام آيات قرآن كريم، و در بخش كيفي، 21 نفر از خبرگان حوزهي علوم قرآني و مطالعات زنان هستند. براي نمونه گيري از روش گلوله برفي استفاده شده است. جهت تجزيه و تحليل اطلاعات از نرم افزارهاي MAXQDA، SPSS 20 و Protégé 5.5.0 استفاده شده است. يافته ها: تعداد كل مقوله هاي استخراجشده در حوزهي زنان، در هر دو تفسير الميزان و نمونه برابرند (10 مقوله)، اما تعداد زيرمقوله ها در تفسير نمونه (237 زيرمقوله) بيشتر از تفسير الميزان (215 زيرمقوله) است. در هر دو تفسير مقوله هاي هسته (پربسامد)، يكسان و مشترك است و مقولهي "مسايل و ويژگيهاي مرتبط با زنان" با فراواني 64 به صورت لفظي (30/33 درصد كل آيات لفظي استخراج شده) و 393 بار به صورت ضمني (18/60درصد كل آيات ضمني استخراج شده)، بيشترين ميزان فراواني را دارد. بعد از شناسايي تمام اصطلاحات مرتبط با زنان از تفاسير الميزان و نمونه، مقوله ها به عنوان كلاس (10 كلاس) و زيرمقوله ها به عنوان سابكلاس (237 ساب كلاس)، براي ترسيم شبكه ي معنايي، وارد نرم افزار پروتژ شد. نتيجه گيري: تعداد كل مقوله هاي استخراجشده در حوزه ي زنان، در هر دو تفسير برابرند، اما تعداد زيرمقوله ها در تفسير نمونه بيشتر از تفسير الميزان است.

Objective: The aim of this study is to identify the verbal and implicit meanings of concepts related to women (based on the interpretations of Al-Mizan and Nemooneh) to draw a semantic network. Methodology: This study is applied in terms of purpose and a hybrid quantitative and qualitative content analysis in terms of methodology. The qualitative method uses qualitative content analysis and the Delphi approach. The present study’s population included all the verses of the Holy Quran and 21 experts in Quranic studies and women and family studies for the qualitative section. MAXQDA, SPSS 20 and Protégé 5.5.0 software were used for data analysis. Results: The total number of categories related to women to be equal in both Tafsir al-Mizan and Nemooneh (10 categories), while Tafsir Nemooneh had a larger number of subcategories (237) than Tafsir al-Mizan (215). In both interpretations, the categories of core are the same and common, and the category of "issues and characteristics related to women" with a frequency of 64 is verbal (30.33% of the total verbal verses extracted) and 393 times implicitly (18.60% of all implicit verses extracted), has the highest frequency. After identifying all the terms of related to women from the interpretations of Al-Mizan and Nemooneh, the categories as class (10 classes) and subcategories as subclass (237 subclasses), the semantic network was drawn. After identifying all the terms related to women from the interpretations of Al-Mizan and Sample, the categories as class (10 classes) and subcategories as subclass (237 subclasses), to draw the semantic network. Conclusion: The total number of categories extracted in the field of women is equal in both interpretations, but the number of sub-categories in the Nemooneh is more than the Al-Mizan.