مؤلفه‌هاي اثرگذار بر ادراك كشاورزان از تغييرات اقليمي(مطالعه موردي: استان زنجان)

Factors Affecting Farmers' Perceptions of Climate Change(Case Study: Zanjan Province)

در سال‌هاي اخير تغييرات اقليمي بر بخش كشاورزي در سطح دنيا و نيز ايران تأثير گذاشته است. كشاورزان هر منطقه‌اي درك متفاوتي از اين تغييرات دارند و عوامل متعددي بر ادراك آن‌ها تأثيرگذار مي‌باشد. هدف اين تحقيق توصيفي، سنجش ادراك كشاورزان و عوامل مؤثر بر ادراك آن‌ها بوده است. جامعه آماري كليه 83261 خانوار كشاورزي استان زنجان بودند. با استفاده از جدول نمونه‌گيري كرجسي و مورگان 393 كشاورز به‌عنوان نمونه مشخص شد و از طريق روش نمونه‌گيري چندمرحله‌اي تصادفي انتخاب و مطالعه شدند. نتايج تحقيق نشان داد كه ادراك 6/74 درصد كشاورزان از تغييرات اقليمي در حد متوسط مي‌باشد. ضريب همبستگي نشان داد كه بين سطح تحصيلات، سرمايه اجتماعي، پيامدهاي تغييرات اقليمي، دوره آموزشي، مساحت زمين ديم، دسترسي به نهاده‌ها، درآمد كشاورزي، سن، كيفيت خاك زراعي ديم، مساحت زمين آبي، منابع اطلاعاتي استفاده‌شده و تجربه كشاورزي با ادراك كشاورزان در خصوص تغييرات اقليمي رابطه مثبت و معني‌داري وجود داشت. رگرسيون خطي چندگانه نيز نشان داد كه پيامدهاي تغييرات اقليمي، دوره آموزشي شركت كرده، سرمايه اجتماعي، مساحت زمين ديم، درآمد كشاورزي و منابع اطلاعاتي استفاده‌شده 58 درصد از ادراك كشاورزان در خصوص تغييرات اقليمي را تبيين مي‌كنند.

In recent years, climate change has affected the agricultural sector worldwide as well as Iran. Farmers in each region have a different understanding of these changes, and many factors influence their perception. The purpose of this descriptive study is to evaluate farmers' perceptions the factors affecting their perceptions. The statistical population was all 83261 farmers’ households in Zanjan province. Using the Krejcie and Morgan sampling table, 393 farmers were identified and selected through randomized multistage sampling method. The results showed that 74.6% of the farmers had average climate change perception. Results of Correlation showed that there was a significant and positive relationship between farmers' perceptions of climate change and thier education level, social capital, climate change consequences, educational course, rainfed area, access to inputs, agricultural income, age, rainfed quality, irrigated area, information resources used and agricultural experience. Multiple regression showed that social capital, climate change consequences, educational course, dryland area, agricultural income, and information resource used accounted for 58 percent of farmers' perceptions of climate change.