عنوان مقاله :
چند نكته، سند و آگاهيِ تازه دربارۀ جامِ جمشيد و كيخسرو
عنوان به زبان ديگر :
A few points, documents and the new knowledges about the Cup of Jamshid and Keyxosro
پديد آورندگان :
آيدِنلو، سجّاد دانشگاه پيام نورِ اورميّه
كليدواژه :
جام جمشيد , جام كيخسرو , شاهنامه , متون ادبي , منابع تاريخي , روايت‌هاي نقّالي ـ شفاهي
چكيده فارسي :
جام جهان‌‌نمايِ جمشيد و كيخسرو مشهورترين جام‌هايِ ويژۀ متون و روايات ايراني است. غير از توضيحات منابعِ ادبي، تاريخي، داستاني، و فرهنگ‌هاي قديم، محققان دورۀ معاصر از حدود 150 سال پيش تاكنون به اين دو جامِ نام‌دار پرداخته و نكات بسياري را دراين‌باره مطرح و روشن كرده‌‌اند؛ اما با جستوجوهاي بيش‌تر در مآخذ مختلف باز اسناد، گواهي‌‌ها، و توضيحات جديدي دربارة اين موضوع يافت مي‌‌شود. در اين مقاله، پس‌از مروري كوتاه بر مهم‌‌ترين نظريات و تحقيقات مربوط به جام جمشيد و كيخسرو، برخي نكته‌‌ها و شواهد نويافته يا كم‌تر توجه‌شده از منابعِ متعدد ادبي، تاريخي، و داستاني دربارۀ اين دو جام در هفت بخش/ موضوع بررسي شده است: 1. منشأ و الگويِ جامِ جهان‌‌نما؛ 2. قدمت، اصالت، و استقلالِ جامِ جمشيد و جام كيخسرو؛ 3. چگونگيِ ساخته‌شدنِ جامِ جم؛ 4. جنسِ جامِ جهان‌‌بين؛ 5. رابطۀ جامِ گيتي‌‌نما و آب؛ 6. فرجامِ جام؛ و 7. توضيح‌ها و تفسيرهاي جامِ جهان‌‌نما.
چكيده لاتين :
Jam-e Jahannama [the Cups] of Jamshid and Keyxosro are of the most famous Cups in Iranian literary texts and narrations. Besides the description and explanation of literary, historical and fictional resources and ancient cultures, contemporary researchers from about a hundred and fifty years ago, have investigated these two famous Cups and many points in this regard have been propounded, but with more searches in different sources, there are still new documents and evidences. In this article, after a brief review of the most important theories and researches related to the Cups of Jamshid and Keyxosro, some recent or less noticeable points or evidences from numerous literary, historical and fictional references have been examined in seven sections/topics about these two Cups: 1. The origin and pattern of the Jam-e Jahannama; 2. The Ancientness, originality and independence of both Cups of Jamshid and Keyxosro; 3. How to make the Jām-e Jam; 4. Gender of the Jam-e-Jahanbin; 5. The relationship between the Jam-e Gitinama and water; 6. The end of the Cup; and 7. Commentaries on the Cup.
عنوان نشريه :
مطالعات فرهنگ و هنر آسيا
