تحليل و بررسي نخستين آثار و شواهد زبان فارسي در چين: ردپايي از ايران پس از اسلام در چين معاصر

Analysis and Survey of the first works and Evidences of Persian Language in China: Traces of Iran after Islam in Contemporary China

يكي از كانونهاي اصلي جاده ابريشم، به عنوان شاهراه ارتباطي شرق و غرب، سرزمين پهناور چين است. جاده ابريشم نه تنها راه مبادلات تجاري چين با ساير كشورها محسوب مي شده، بلكه مهمتر از آن مسير تبادلات فرهنگي، بينا فردي و اجتماعي نيز به شمار مي رفته است كه اساسي ترين ابزار چنين تبادلي، زبان و محصولات زباني است. ايران از جمله كشورهاي بزرگي است كه بخش اعظم جاده ابريشم از آن عبور مي كرده است؛ شرايط خاصِ ايران يعني قرارگرفتن در بخش عمده جاده ابريشم و همسايگي با چين باعث گرديده تبادلات فرهنگي و زباني ميان اين دو تمدن بزرگ بسيار گسترده شود.آثار به دست آمده و پژوهش­هاي انجام شده مؤيد اين موضوع است كه علاوه بر زبان سانسكريت، زبان فارسي تأثيرات عميقي در فرهنگ چيني به ويژه در فرهنگ اقليت قومي مسلمان اين كشور به جا گذاشته كه تأثيرات آن تا به امروز باقي است. بر اين مبنا، در پژوهش حاضر بر آنيم تا اولين اسناد و نشانه­هاي يافت شده و باقي مانده مربوط به خط و زبان فارسي را در زبان چيني به ويژه در مورد نخستين مراحل آموزش زبان فارسي در اين سرزمين بررسي و معرفي كنيم. وام واژه­هاي فارسي موجود در زبان چيني، نخستين مدرسه ترجمه و اولين فرهنگ لغت فارسي- چيني "خويي خويي"[1] در چين، از جمله اين اسناد به شمار مي­روند، در ادامه به تحليل و بررسي آن­ها خواهيم پرداخت.

One of the main focal points of the Silk Road as the East-West communication highway is the vast land of China. The Silk Road was not only a way for China to trade with other countries, but more importantly for cultural, interpersonal and social exchanges. The most basic tools for such an exchange are language and language products. Iran is one of the greatest countries which had been crossed by the major part of the Silk Road; Iran's particular conditions, means being on the major part of the Silk Road and its proximity to China, have led to widespread cultural and linguistic exchanges between these two great civilizations. Researches have illustrated that in addition to Sanskrit, Persian Language has had profound effects on Chinese culture, especially on the ethnic Muslim minority culture of the country, which remains to this day. Therefore, in this study, we attempt to give an overview of the first documents and signs found and remaining of Persian script and language in Chinese language, especially the first stages of teaching Persian language in this land. Persian Loanwords in Chinese language, the first translation school, and the first Persian-Chinese dictionary, “Huihui” are among these documents in China. In this study, we will analyze and examine them