رتبه‌بندي استان‌هاي كشور به منظور بهبود ايمني جاده‌ها با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP)

Ranking of Iranian provinces to improve road safety by using of AHP

هرساله بروز حوادث متعدد رانندگي در جاده‌هاي ايران، عده‌ي زيادي را به كام مرگ مي‌كشد و هزاران نفر را مصـدوم و خانواده‌هاي بسياري را دچار عوارض روحي و جسمي و مشكلات عديده مالي مي‌كند به طوري كه امروزه مسأله‌ي تصادفات رانندگي در كشور به يكي از مسائل تلخ تبديل شده است. به طور حتم نمي‌توان به همه‌ي استان‌ها با يك ديد نگاه كرد. دانستن اين مطلب كه كدام استان بهترين يا بدترين شرايط را با توجه به معيارهاي مختلف دارد مي‌تواند تصميم‌گيري‌هاي مسئولان و كارشناسان مربوطه را در زمينه‌هاي گوناگون تحت تأثير قرار دهد. در اين مقاله برخي از استان‌هاي كشور بر اساس معيارهاي مختلف از جمله تجهيزات مربوط به سيستم‌هاي حمل‌و‌نقل هوشمند رتبه‌بندي مي‌شوند كـه ايـن روش نـشـان مي‌دهد كه تنها آمار كشته‌ها و مصدومين نمي‌تواند ملاك مناسبي براي رتبه‌بندي استان‌ها به منظور انجام اقداماتي موثر براي بهبود ايمني جاده‌ها باشد و معيارهاي گوناگوني مي‌توانند در رتبه‌بندي استان‌ها دخيل باشد. اين رتبه‌بندي با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي(AHP) انجام مي‌شود. براساس نتايج به‌دست آمده مهم‌ترين شاخص‌هاي ارزيابي استان‌هاي كشور به‌منظور بهبود ايمني جاده‌ها به ترتيب: تعداد پايگاه‌هاي امدادي، نوع آسيب، تجهيزات حمل‌و‌نقل هوشمند و ميزان تردد مي‌باشند. استخراج نتايج نيز با استفاده از نرم‌افزار Expert Choice (EC) انجام شده است.

Every year, many people are killed and wounded due to traffic accidents on the roads of Iran and lot of families suffer from physical, mental and financial problems. Today, the problem of traffic accidents has become an important issue in Iran but all provinces are not same condition in this issue. Transport authorities and experts tend to know position of each state based on different criteria. They should know that which province has the good condition and which one are in the worst position because for more exact planning, this issue has some influences on their decisions. In this paper, provinces based on various criteria, equipment related to intelligent transportation systems, are ranked. This method indicates that the numbers of dead and injured are not appropriate criteria for ranking of states and different criteria must be considered. This priority is performed by using of Analytical Hierarchy process (AHP). Based on the obtained results, the most important indicators for assessing Iranian provinces to improve road safety are a number of relief bases, type of damage, intelligent transportation equipment and road traffic rate. Extracting the results was done using Expert Choice software.