چكيده فارسي :
مرحلة سوم اصلاحات ارضي، همراه با خط‌مشي نوسازي و مدرنيزاسيون دولت در كشاورزي، شامل سه قسمت ايجاد شركت‌هاي سهامي زراعي، فروش اجاره‌داري و تشويق به سرمايه‌گذاري در حوزة كشت و صنعت بود. كاهش محصولات كشاورزي بعد از مرحلة اول و دوم اصلاحات ارضي دولت را بر آن داشت تا خود وارد عمل شود و از طريق سرماية دولتي و با به‌كارگيري هرچه بيشتر روش‌هاي مكانيزه كاهش توليدات كشاورزي را جبران كند. يكي از شيوه‌هاي جديد كشاورزي كه قوانين و مصوبات آن در سال 1346 تصويب شد، ايجاد شركت‌هاي سهامي زراعي بود. اولين شركت سهامي زراعي (شركت آريامهر) در فارس در سال 1347 شكل گرفت و بعد از آن 14 شركت ديگر نيز در اين استان تأسيس گرديد. عمدة اين شركت‌ها در اطراف شيراز، مرودشت و فيروزآباد احداث شد. در اين پژوهش چگونگي ايجاد و عملكرد شركت‌هاي سهامي زراعي فارس و پيامدهاي اجتماعي و اقتصادي اين شركت‌ها بررسي مي‌شود. روش پژوهش حاضر توصيفي ـ تحليلي، با تكيه بر اسناد و منابع تاريخي است. طبق يافته‌هاي پژوهش، جداي از اهداف اقتصادي كه در ايجاد شركت‌هاي سهامي زراعي لحاظ شده بود، تشكيل اين شركت‌ها در محدوده‌اي خاص باعث بسته شدن مسير عبور بخشي از ايلات و در نتيجه اسكان اجباري عشاير شد. از طرف ديگر، اين شركت‌ها با به‌كارگيري هرچه بيشتر روش‌هاي مكانيزه كشاورزان را بيكار كردند و همين امر موجب مهاجرت بيشتر روستاييان به شهر شد.
چكيده لاتين :
The third phase of land reform, along with government modernization and modernization policies in agriculture, included three parts: establishing agricultural joint stock companies, selling leases, and encouraging agro-industrial capitalism. The reduction of agricultural products after the first and second phases of land reform forced the government to take action and compensate with government capital and the use of mechanized methods to reduce agricultural production. One of the new methods of agriculture, the laws and regulations of which were passed in 1967, was the establishment of agricultural joint stock companies. The first agricultural joint stock company (Aria Mehr Company) was established in Fars in 1968 and after that 14 other companies were established in Fars. Most of these companies were built around Shiraz, Marvdasht and Firozabad. In this research, we try to study how the establishment and performance of Fars agricultural joint stock companies and the social and economic consequences of these companies. The method of this research is descriptive-analytical based on historical documents and sources. According to the research findings, the government, by creating agricultural joint stock companies, apart from the economic goals that were included in the establishment of these companies, established these companies in a special area and closed the passage of part of the tribes, by announcing the area of the joint stock company. Agriculture led to the forced settlement of tribes and nomads within these companies. On the other hand, these companies, using more mechanized methods, made the farmers unemployed, and this led to the migration of more villagers to the city.
