رتبه‌بندي مناطق حفاظت شده استان همدان بر اساس معيارهاي حفاظتي

Ranking of Protected Areas of the Hamedan Province based on Conservation Criteria

زمينه و هدف : مناطق حفاظت شده، پهنه ­هاي گسترده با ارزش حفاظتي زياد هستند كه با هدف حفظ و بازسازي رويشگاه ­هاي گياهي و زيستگاه­ه اي جانوري انتخاب مي­شوند. به منظور مديريت موثر مناطق حفاظت شده، نياز به بررسي اين مناطق با توجه به معيارهاي حفاظتي است. روش بررسي: در اين مطالعه مناطق تحت ­حفاظت استان همدان با توجه به معيارهاي حفاظتي تعريف شده براي حفاظت و با استفاده از فرايند تحليل سلسله ­مراتبي ارزيابي شدند. يك ساختار سلسله­مراتبي براي هر يك از مناطق طراحي شد. نظر تعدادي از كارشناسان محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط­ زيست استان و استادان دانشگاه با استفاده از پرسش­نامه ­اي شامل ماتريس مقايسات زوجي، جمع­ آوري و بر اساس آن وزن معيارها براي مناطق مختلف، بدست آمد، سپس با توجه به ضريب اهميت به دست آمده براي معيارهاي حفاظتي، مناطق حفاظت شده­ي استان رتبه­بندي گرديد. يافته ­ها: با توجه به امتياز نهايي مربوط به هريك از مناطق حفاظت شده،مشخص شد كه مناطق حفاظت شده خانگرمز (378/0)، آلموبلاغ (250/0) و ملوسان (161/0) داراي اولويت بيشتري براي حفاظت هستند. بحث و نتيجه­گيري: تعيين وزن نسبي معيارهاي مختلف نشان داد كه زير معيارهاي مربوط به معياز زيستگاه داراي اهميت بيشتري براي رتبه‌بندي مناطق حفاظت شده بر اساس معيارهاي حفاظتي هستند كه لازم است براي برنامه­ ريزي­ هاي حفاظتي، اين معيارها به درستي مورد بررسي قرار گيرد. روش مورد استفاده در اين مطالعه مي­تواند به عنوان يك بانك اطلاعاتي براي كارشناسان حفاظت، مديران و برنامه­ريزان مناطق حفاظت شده سودمند واقع شود

Protected areas are extensive land with high conservation value that are selected with the aimed of preserving and restoring of vegetation sites and animals’ habitats.In order to effectiveness management of protected areas, we need to consider this area based on conservation criteria. In this study of protected area of the Hamedan province were evaluated regards to introduced conservation criteria for protection and using Analytical Hierarchy Process. A hierarchical structure was designed for each of the areas. The opinion of a number of experts of natural environment sector of Province Environmental Protection Administration and university professors were collected using a questionnaire including pairwise comparison matrix, and based on it, the weight of the criteria for different regions, was obtained. Then with regard to the obtained importance coefficient for conservation criteria protected areas of this province were ranked. The results showed that Khangormaz, Almobelagh and Malosan protected areas, are more important to protect. The method used in this study can be usful as a database for protection experts, managers and planners of protected areas.