عنوان مقاله :
مواجهه با عدم‌قطعيت در مديريت سيستم‌هاي آبي
عنوان به زبان ديگر :
Dealing with Uncertainty in Water Systems Management
پديد آورندگان :
ديلمي، بهاور دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران , ميان آبادي، حجت دانشگاه تربيت مدرس - گروه مهندسي و مديريت آب، تهران، ايران , قرباني، امينه دانشگاه صنعتي دلفت، دلفت، هلند
كليدواژه :
عدم‌قطعيت , تاب‌آوري , استواري , انعطاف‌پذيري , سازگاري
چكيده فارسي :
مديريت سيستم‌هاي آبي در محيطي پويا و داراي عدم‌قطعيت بالا به امري چالش‌برانگيز تبديل شده است. عدم‌قطعيت‌هاي متعدد اين سيستم‌ها، سياست‌گذاري، مديريت و برنامه‌ريزي صحيح آن‌ها را به امري دشوار تبديل كرده است. رويكردهاي فني به تنهايي توانايي لحاظ كردن عدم‌قطعيت‌هاي عميق در مديريت سيستم‌هاي آبي را دارا نيستند. عدم‌قطعيت عميق، به سادگي قابل مرتفع كردن نيست؛ زيرا مربوط به سطوح بالاي حكمراني و سياست‌گذاري است و به عبارت ديگر افراد مسئول، اجماع نظري كمي بر روي مؤلفه‌هاي مختلف سيستم دارند. بر اين اساس در مديريت سيستم‌هاي آبي ضروري است رويكردي اتخاذ شود كه توانايي درنظر گرفتن عدم‌قطعيت‌هاي مختلف را داشته باشد. هدف از اين مقاله، تبيين و تحليل چهار رويكرد تاب‌آوري، استواري، انعطاف‌پذيري و سازگاري در مواجهه و مديريت عدم‌قطعيت‌هاي عميق و بررسي كاربرد آن‌ها در سيستم‌هاي درهم‌تنيده آبي است. دراين مقاله با استفاده از روش توصيفي- تطبيقي و با جمع‌آوري اطلاعات از منابع كتابخانه‌اي به گردآوري ويژگي‌هاي رويكردهاي مذكور و مقايسه آن‌ها با يكديگر پرداخته شده است. نتايج حاكي از آن بود كه رويكرد سازگاري در مقايسه با ساير رويكردها، توانايي مناسب‌تري براي استفاده در حكمراني و مديريت سيستم‌هاي آبي با هدف تطبيق يافتن خودجوش با تغييرات و همچنين توانايي حفظ مسير اصلي سيستم را دارا است. همچنين، بايد به اين نكته توجه داشت كه نتايج كسب شده به معناي اين نيست كه ساير رويكردها در مديريت سيستم‌هاي آبي كارآيي ندارند. ساير رويكردها نيز با توجه به ويژگي‌هاي ذاتي آن‌ها مي‌توانند در مديريت بخش‌هاي مختلف سيستم‌هاي آبي بكار گرفته شوند.
چكيده لاتين :
Managing water systems in a dynamic and highly uncertain environment has become a challenge. Multiple uncertainties have made the management of these systems a relatively difficult task. Technical approaches on their own, do not have the ability to address deep uncertainties in the management of water systems. Deep uncertainty cannot be easily remedied because it is related to high levels of governance and policy-making. In other words, decision makers have little theoretical consensus on the various components of the system. This reveals the necessity of adopting approaches which are capable of taking various types of uncertainties. The purpose of this paper is to explain and analyze the four approaches of resilience, robustness, flexibility, and adaptation in dealing with and managing deep uncertainties and to investigate their application in coupled human-natural water systems. In this article, using the descriptive-comparative method and literature review, the characteristics of the mentioned approaches have been collected and compared with each other. Finally, it was concluded that the adaptation approach, compared to other approaches, has a better ability to be used in water systems governance and management. This does not mean that other approaches are not effective in the management of such systems and, due to their inherent attributes, they can be used in the management of various parts of water systems.
عنوان نشريه :
تحقيقات منابع آب ايران
