كليدواژه :
درآمدهاي نفتي , اقتصاد كشاورزي , تسهيلات اعطايي , سرمايه ناخالص بخش كشاورزي , مدل غيرخطي NARDL
چكيده فارسي :
مقدمه و هدف: يكي از مهمترين و ممكن‌ترين راه‌هاي رشد و توسعه در مسير صادرات كالاهاي غير نفتي و كاهش وابستگي به نفت، توجه به صنعت كشاورزي است كه هم از حداقل ارزبري برخوردار بوده و هم توان ايجاد محصولات تبديلي را دارند. بر پايه نظرات اقتصادي اگر كشوري داراي سرمايه بيشتر باشد، اين سرمايه مي‌تواند زمينه رشد، بالندگي و توليد اقتصادي را مهيا كند. اما كشور ما با دارا بودن منابع هنگفت نفت نتوانسته است از آن براي رشد و توسعه خود بهره بگيرد. يكي از دلايل اصلي اين مشكل، اتكاي اقتصاد ما به نفت است.
مواد و روش ها: مقاله حاضر به دنبال پاسخگويي به اين سوال مي‌باشد كه؛آيا واقعاً نفت براي اقتصاد ايران بلا بوده و هرچه درآمد نفت افزايش يافته، اقتصاد و بخصوص بخش كشاورزي در مجموع آسيب ديده است و تا چه اندازه افزايش درآمد نفت روي عملكرد اقتصاد و بالاخص بخش كشاورزي تاثير مي گذارد و سمت و سوي اين تاثيرگذاري به چه صورت است كه با استفاده از مدل غيرخطي NARDL براي دوره زماني 1360 تا 1397 به بررسي موضوع حاضر پرداخته است.
يافته ها: روابط برآوردي بيانگر تأثير گذاري مثبت متغيرهاي اثرات نامتقارن درآمدهاي مثبت نفتي، حجم تسهيلات اعطايي توسط بانكها به بخش كشاورزي، اثرات نامتقارن نرخ مثبت ارز ، سرمايه و نيروي كار و رابطه منفي بين اثرات نامتقارن درآمدهاي منفي نفتي، تورم، اثرات نامتقارن نرخ منفي ارز و شاخص رشد بخش كشاورزي در اقتصاد ايران مي باشد. در اين ميان ميزان سرمايه در بخش كشاورزي با ضريب 0/76 و درآمدهاي مثبت نفتي با ضريب 0/59 بيشترين تأثير را بر شاخص رشد بخش كشاورزي در بلند مدت داشته است.
بحث و نتيجه گيري: چيزي كه نبايد از آن غافل شد، وابستگي بخش كشاورزي و كلان اقتصاد ايران به درآمدهاي نفتي مي باشد، بعبارتي با افزايش درآمدهاي نفتي در كشور، بدليل وابستگي شديد كشور به درآمدهاي حاصل از نفت، درآمدهاي دولت نيز افزايش مي يابد ولي افزايش درآمدهاي نفتي عمدتاً به خوبي مديريت نشده و در عوض سرمايه گذاري هاي بلند مدت صرف مخارج كوتاه مدت گشته كه نتيجه آن چيزي جز تورم و كاهش رشد بخش كشاورزي نبوده است. بنابرين ايجاد امنيت اقتصادي و محيط امن براي سرمايه گذاري، گسترش و متنوع ساختن بازارها و نهادهاي مالي، حركت به سوي اقتصاد باز و استفاده از سرمايه گذاري خارجي و ايجاد تحول در مقررات بازار سرمايه با هدف شفافيت و ثبات براي افزايش پس انداز و سرمايه گذاري مي‌تواند زمينه را براي افزايش رشد اقتصادي بخش كشاورزي كشور فراهم آورد.
چكيده لاتين :
Introduction: Since the agriculture industry brings the minimum exchange earnings and produces alternative products, it serves as the most substantial way to grow and develop in non-oil products export. In this way, the agriculture industry reduces oil dependence. According to economic theories, a high-volume capital in a country can provide the field for higher economic growth, development, and production. Nevertheless, Iran has not been a success story in using its oil resources to achieve growth and development. Dependent on the Iranian economy on oil can be mentioned as one of the main reasons for the failure.
Materials and Methods: The extant paper aims to find whether oil is a curse for Iran's economy since higher oil revenues in Iran harm the economy, particularly the agriculture sector. On the other hand, this study was conducted to find the impact rate of oil revenues on economic efficiency, especially in the agriculture sector. In this research, the direction of the mentioned effect was examined by using a nonlinear NRDL model for the period 1981-2018. The estimated relations indicated the positive
Findings: impact of asymmetric effects of positive oil revenues, government facilities given by banks to the agriculture sector, asymmetric effects of the positive exchange rate, capital, and labor, as well as the negative association between asymmetric effects of negative oil revenues, inflation, asymmetric effects of negative exchange rate, agriculture growth rate on Iran' economy. According to the obtained results, the capital volume of the agriculture sector (76/0) and positive oil revenues (59/0) had the highest effect on the growth rate of agriculture within the long-term period.
Conclusion: However, it must be mentioned that the agriculture sector and macroeconomics depend on oil revenues in Iran. In other words, an increase in oil revenues will lead to a rise in government earnings because of the severe dependence of Iran's economy on oil revenues. However, the increased oil revenues have not been managed well in Iran, but they have been spent on short-run expenditures causing inflation and lower growth of the agriculture sector. Therefore, economic growth of the agriculture sector will be provided by creating an economic security and safe environment for investment, expanding and diversifying fiscal markets and institutes, moving towards the open economy, using foreign investment, changing capital market rules, creating transparency and stability, and increasing saving and investment.
