بررسي شكل، ساختار و عملكرد فلس در برخي گونه هاي ماهيان

Investigation of shape, structure and function of scales in some fish species

ﻓﻠﺲ ﻣﺎﻫﻴﺎﻥ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺳﺎﺩﻩ، ﺍﻣﺎ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮﺍي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ. ﻓﻠﺲﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻜﻲ ﺑﺪﻥ ﻣﺎﻫﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻛﻮﻟﻮﮊﻳﻜﻲ ﺯﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﻣﺎﻫﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨد. در تحقيق حاضر به بررسي روش ها و ابزارهاي مطالعه ساختارها و بررسي ريز ساختارهاي سطحي فلس، ساختارهاي اكوفيزيولوژيكي فلس ها و تنوع گونه اي فلس ها در ماهيان غضروفي، مار ماهيان و گربه ماهيان پرداخته شده است. در مجموع مشخص شد كه فلس ها در سفره ماهيان و سپر ماهيان مشخصا تنها به صورت چند رديف دندانك هاي بزرگ بر روي بدن ماهي يافت مي شوند و گاهي اوقات تغيير شكل مي يابند و به صورت خار در مي آيند. يك فلس پلاكوئيد مشخصا شامل يك صفحه قاعده‌اي پهن و مستطيلي است كه در لايه بالايي درم فرورفته و يك نوك تيز يا خار كه به سمت عقب از سطح اپيدرم به بيرون زده است. اگر چه برخي از مار ماهيان داراي فلس مشخصي نيستند ولي در بسياري از مارماهيان فلس هاي سيكلوئيد كوچك و بيضوي وجود دارد كه بر روي پوست قرار ميگيرد. گربه ماهيان عموما فلس واضح و يكنواخت ندارند و بدن آنها اغلب برهنه است كه در بعضي از گونه ها پوست از مخاط پوشيده شده و در تنفس جلدي و در برخي پوست با صفحات استخواني موسوم به اسكيوت پوشانده شده است. در نهايت از بين گروههاي مورد بررسي، به جز گربه ماهيان وجود ساختار واضح و پوستي فلس در همگي تاييد شد.

In the present study, the methods and tools of studying the structures and the surface microstructures of the scales, the ecophysiological structures of the scales and the species diversity of the scales have been investigated in sharks, rays, eels and catfishes. The scales on the fish shield was typically found only as a few rows of large teeth on the body of the fish and sometimes deformed and become thorns. A placoid scales typically consist of a broad, rectangular base plate that sinks into the top layer of the dermis and a sharp point or spike that protrudes posteriorly from the surface of the epidermis. Although some eels do not have distinct scales, many eels have small, elliptical cycloid scales that attach to the skin. Catfish generally do not have clear, uniform scales and their bodies are often naked. In some species, the skin is covered with mucus, which is covered in skin respiration, and in some, the skin is covered with bone plates called scute. Finally, except for catfish, the existence of clear structure of skin scales was confirmed in all of studies species.