سنجش سرانه مصرف آبزيان و راهكارهاي توسعه مصرف در استان مازندران

Measuring of per capita aquatic consumption and assessing barriers and development strategies for consumption in Mazandaran province

اين تحقيق به‌منظور سنجش سرانه مصرف آبزيان و ارائه راهكارهاي توسعه مصرف آن در استان مازندران انجام گرفته است. جامعه آماري اين تحقيق شامل خانوارهاي شهري و روستايي استان مازندران به تعداد 1000 خانوار بوده است كه نمونه­گيري در دو گروه شاغلين دولتي و آزاد به روش تصادفي انجام شد. پرسشنامه‌اي با هدف بررسي ويژگي­هاي فردي پاسخگويان، مزاياي مصرف آبزيان، تنگناهاي مصرف آبزيان و عادات خريد و مصرف آبزيان در اختيار افراد قرار گرفت. براساس نتايج اين مطالعه ميانگين ميزان مصرف آبزيان بين دو گروه شاغلين دولتي و آزاد اختلاف معني داري نداشت، شرايط مطلوب مصرف آبزيان در بين دو گروه مورد مطالعه، بين 9 تا 11 كيلوگرم برآورد گرديد. نتايج رگرسيون چندگانه، 5 عامل ميزان تحصيلات، ميزان درآمد، تعداد اعضاي خانواده، قيمت بالاي آبزيان و عدم آشنايي لازم با پخت آبزيان در تعيين ميزان مصرف آبزيان معني­ دار بودند و 51/8 درصد از تغييرات متغير وابسته تحقيق (مصرف آبزيان) تبيين كردند. جهت توسعه مصرف آبزيان پيشنهاد مي‌شود كه برنامه‌ريزي براي افزايش سطح اطلاعات و فرهنگ عمومي، تنوع بخشي به روش­ها و برنامه‌هاي ترويج و اشاعه مصرف آبزيان، گسترش مراكز توزيع و توليد آبزيان و كمك به فعاليت تعاوني‌ها و اتحاديه در عرصه بازاريابي آبزيان و اتخاذ سياست هاي حمايتي از جامعه صيادي براي ارتقاي سطح رفاه اجتماعي ايشان و در نهايت كاهش قيمت آبزيان، مورد توجه برنامه ريزان توسعه مصرف آبزيان و سلامت اجتماعي قرار گيرد.

The main objective of this research was determination and analysis of the aquaticconsumption in the urban and rural areas, Mazandaran province. The survey method was used to achieve the research objectives and the main instrument of the research was a researcher made questionnaire. The questionnaires was completed by visiting each of the research samples (Urban and rural households). 1000 number of them was assigned to the sample based on multi-stage random sampling method. A standard formula was used to estimate the amount of aquaticconsumption. The results showed that the average of per capita consumption in Mazandaran is 10.65 kg, in urban area 8.85 kg and in rural area 8.35 kg/y. On the other hand, inflation and lack of local shopping mall near the workplace and residence are considered as the main problems and obstacles of the consumption level. Regression analysis results also showed that five variables including education level, number of household members, price, income level and knowing how to cooking aquaticexplained more than 57 percent of the change in the consumption of aquatic (R2= 0.57). In the end it is proposed that planning for increasing the levels of information and public culture, diversifying the methods and programs of the extension service and promoting of the aquaticconsumption, expansion of aquaticdistribution and production centers and assistance to cooperative activities and unions in the field of aquaculture marketing and adopting supportive policies for fishing community in order to promoting their welfare and ultimately reducing the price aquatic be considered by aquatic consumption and public health planners.