تبيين و بررسي روش تفهمي در علوم انساني

فاقد عنوان

روش‌شناسي و تعيين روش يا روش‌هاي متناسب با حل مسايل علوم انساني به‌شدت محل چالش و مناقشه است. روش‌هاي گوناگوني براي اين علوم توسط انديشمندان اين حوزه پيشنهاد شده است. اصحاب مكتب تفسيري در غرب، هدف علوم انساني را دستيابي به فهم رفتارهاي انساني مي‌دانند. ايشان ضمن رد روش تبيين علي كه در علوم تجربي استفاده مي‌شود، روش تفهمي را تنها روش معتبر در علوم انساني براي دستيابي به فهم معناي رفتارهاي ارادي انسان مي‌دانند. تبيين و نقد و بررسي ميزان كارايي روش تفهمي در علوم انساني از طريق تحليل عقلاني، هدف اين پژوهش است. روش تفهمي راهي براي همدلي و سعي در ورود به درون انسان و نگاه كردن از منظر وي براي فهم معناي رفتارهاي ارادي انسان است. فرضيه‌هاي به‌دست‌آمده از اين روش، ضمن انسجام و هماهنگي دروني بايد با شواهد تجربي تاييد شوند. روش تفهمي اختصاص به علوم انساني توصيفي دارد. بررسي ماهيت روش تفهمي ما را به اين نتيجه مي‌رساند كه اين روش صرفا به بخش محدودي از موضوعات علوم انساني توصيفي مي‌پردازد و به دليل عدم امكان دستيابي به يقين در فهم پديده‌هاي ارادي انساني ازيك‌سو، و عدم قابليت ارايه قوانين عام و مشترك از سوي ديگر، به نسبيت فرهنگي منتهي مي‌شود. روش تفهمي به‌رغم قابليت در طرح مسايل جديد در علوم انساني و نقش تاثيرگذار در اجراي توصيه‌هاي علوم انساني دستوري، به‌تنهايي در حل مسايل علوم انساني ناكارآمد است و فقط به‌صورت روش معين در كنار روش‌هاي معتبر در علوم انساني مي‌تواند نقش‌آفرين باشد.