مطالعه اي موردي در روش شناسي پژوهش واسازي به عنوان يك پژوهش كيفي

فاقد عنوان

مفهوم «واسازي» يكي از مفاهيم اساسي فلسفه علم و معرفت‌شناسي معاصر و رويكردي نوين در عرصه روش‌هاي كيفي است كه كاربست‌هاي فراواني در علوم گوناگون دارد و مي‌توان آن‌ را به‌‌عنوان روشي كيفي براي بررسي پديده‌ها و مفاهيم مختلف به‌ كار گرفت. معمولا واسازي را نقد ساختارشكنانه يا شالوده‌شكنانه متون فلسفي به‌حساب مي‌آورند و در ترجمه‌هاي فارسي اين اصطلاح، «دريدا» نيز ديده مي‌شود. اين‌گونه دريافت، با اينكه بخشي از حقيقت را بيان مي‌كند، اما از بيان بخش مهم‌تر حقيقت غافل است. واسازي، ضمن به‌كارگيري انتقاد بنيادين در خوانش متن‌ها و بررسي پديده‌هاي گوناگون، روابط ناعادلانه و سلسله‌مراتبي ميان مفاهيم و پديده‌ها را نشان مي‌دهد و زمينه‌اي براي ارتباط دوسويه و عادلانه‌تر را فراهم مي‌كند. با توجه به رويكرد علوم انساني اجتماعي به روش‌هاي كيفي پژوهش و نيز جايگاه ويژه روش كيفي واسازي، در اين مقاله، ابتدا تعريف و سپس پيشينه روش وا‌سازي، اهداف واسازي و تبيين جايگاه آن در ميان ساير روش‌هاي تحقيق، و نقد روش واسازي بيان و در ادامه، اين ادعا مطرح مي‌شود كه واسازي تنها داراي وجه منفي نيست و وجه ايجابي قدرتمندي نيز در آن وجود دارد. در نهايت به اين نتيجه خواهيم رسيد كه عمل واسازي، نظريه‌اي مربوط به متون و بي‌ارتباط با واقعيت بيروني نيست، بلكه رويكردي استراتژيك به پژوهش دارد. دانش واسازانه رويكرد عملي ما به پژوهش و استراتژي پژوهش‌هاي كيفي را تغيير مي‌دهد.

not abstract