اثر فرسودگي بذر بر پارامترهاي جوانه‌زني و رشد گياهچه گندم رقم كريم در شرايط آزمايشگاه

Effect of seed aging on germination and seedling growth of Karim wheat cultivar in vitro

كاهش رشد رويشي يكي از پيامدهاي زوال بذر است كه ممكن است، سبب كاهش عملكرد گياه شود. به‌منظور بررسي اثر زوال بذر بر جوانه‌زني و رشد گياهچه‌اي ارقام گندم در شرايط آزمايشگاه، آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در سال 1389 در آزمايشگاه دانشكده زراعت دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرگان انجام شد. تيمارهاي مورد بررسي در اين آزمون شامل سه سطح فرسودگي (شاهد، 72 و 96 ساعت) بودند. براي ايجاد فرسودگي در دماي 45 درجه سانتي‌گراد و رطوبت نسبي 100 درصد به مدت 72 و 96 ساعت در انكوباتور نگهداري شدند. نتايج آزمايش نشان داد كه صفات درصد جوانه‌زني و سرعت جوانه‌زني تحت تاثير تيمارهاي مختلف زوال بذر در سطح احتمال يك درصد و صفات وزن خشك ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه، وزن خشك گياهچه، طول ساقه‌چه و طول ريشه‌چه در سطح احتمال پنج درصد معني‌دار شدند. با افزايش دوره زوال بذر درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، وزن خشك ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه، طول ساقه‌چه و طول ريشه‌چه نسبت به شاهد كاهش يافت، به‌طوريكه‌ي بيشترين ميزان درصد و سرعت جوانه‌زني در شاهد و كمترين آن در تيمار 96 ساعت زوال بدست آمد. با افزايش ميزان فرسودگي در تمامي صفات روند نزولي را نشان داد.

Decreased vegetative growth is one of the consequences of seed decay that may reduce plant yield. In order to investigate the effect of seed decay on germination and seedling growth of wheat cultivars in laboratory conditions, an experiment was conducted in a completely randomized design with three replications in 2010 in the laboratory of the Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Gorgan Branch. The treatments studied in this test included three levels of burnout (control, 72 and 96 hours). They were incubated for 45 and 96 hours at 45 ° C and 100% relative humidity to induce deterioration. The results showed that germination percentage and germination rate were significant under different treatments of seed degradation at a probability level of 1% and shoot dry weight, root dry weight, seedling dry weight, shoot length and root length at a probability level of 5% were significant. With increasing seed decay period, germination percentage, germination rate, shoot dry weight, root dry weight, shoot length and root length decreased compared to the control, so that the highest percentage and germination rate were obtained in the control and the lowest in 96 hours of decay treatment. With increasing the rate of burnout in all traits showed a downward trend.