ارزيابي دقت روش هاي مختلف در تخمين تبخير- تعرق گياه مرجع (چمن) در دشت قزوين

Assessment of Different Methods to Estimate Reference Evapotranspiration in Qazvin Plain

تعيين تبخير- تعرق گياه مرجع عاملي اساسي در برآورد نياز آبي گياه و به دنبال آن مديريت و برنامه ريزي صحيح آبياري به شمار ميآيد. براي تخمين اين عامل روشها و معادلات متفاوتي ارائه شده كه دقت اين روش ها بر اساس اطلاعات هواشناسي مورد استفاده و شرايط اقليمي منطقه متفاوت است. بنابراين بررسي و ارزيابي روشهاي مختلف و تعيين روش مناسب برآورد تبخير- تعرق گياه مرجع در هر منطقه امري ضروري ميباشد. در اين مطالعه با استفاده از دادههاي لايسيمتري برداشت شده در مدت 4 سال در ايستگاه تحقيقاتي اسماعيلآباد واقع در استان قزوين، مقادير تبخير- تعرق گياه مرجع اندازهگيري شد. سپس به منظور مقايسه دقت روشهاي مختلف تجربي، روش لايسيمتر به عنوان مرجع در نظر گرفته شده و روشهاي هارگريوز- ساماني، بلاني- كريدل، تورك، پنمن- مانتيث فائو، مك كينك، بريستلي- تيلور، پنمن- فائو و تشت تبخير بر اساس آن مورد بررسي قرار گرفتند. بر اساس نتايج به دست آمده از اين مطالعه، روش تشت تبخير با بيشترين ضريب همبستگي (0/973) و كمترين خطاي استاندارد (3/81) نسبت به روش مرجع، مناسبترين روش در برآورد تبخير- تعرق گياه مرجع در منطقه مورد مطالعه بوده است. همچنين، روش پريستلي- تيلور با كمترين ضريب همبستگي (0/896) و بيشترين خطاي استاندارد (23/16) در بين روشهاي مورد مطالعه كمترين دقت را داشته است. معادلات پنمن- مانتيث فائو و هارگريوز ساماني نيز با ضرايب همبستگي0/904 و 0/899 پس از معادله تشت تبخير بيشترين همبستگي را با دادههاي لايسيمتري داشتند.

Determining reference evapotranspiration is considered as a key factor for estimating crop water requirement and managing irrigation plans. Different methods have been presented to estimate this parameter. The accuracy of those methods varies based on meteorological data and climate conditions. So, it is necessary to evaluate different methods and determine appropriate method for estimating reference evapotranspiration in each region. In this study, reference evapotranspiration values were measured using lysimeter data collected from Ismail Abad research station located in Qazvin province, Iran, during a 4-years period. In order to compare different methods, lysimeter values was considered as reference method. So as to find the best evaporation method, Hargreaves-Samani, Blany-Criddle, Turc, FAO-Penman-Monteith, Makkink, Priestly- Taylor, FAO-Penman and Evaporation Pan were used. Evaporation Pan was the most appropriate method to estimate reference evapotranspiration based on the highest correlation coefficient (0.973) and the lowest standard error (3.81). In addition, Priestly- Taylor had the lowest accuracy based on with the lowest correlation coefficient (0.896) and the highest standard error (23.16). FAO-Penman-Monteith and Hargreaves-Samani ranked 2nd and 3rd among other methods because of high correlation coefficients and low standard error.