پديد آورندگان :
فرحمند، مهين دانشگاه آزاد اسلامي واحد بوشهر - گروه زبان و ادبيات فارسي، بوشهر، ايران , سيد صادقي، محمود دانشگاه آزاد اسلامي واحد بوشهر - گروه زبان و ادبيات فارسي، بوشهر، ايران , اردلاني، شمش الحاجيه دانشگاه آزاد اسلامي واحد بوشهر - گروه زبان و ادبيات فارسي، بوشهر، ايران
كليدواژه :
بلاغت اسلامي , بينامتنيّت , قرآن , محمدصادق قومشمي , نظرية ژرار ژانت
چكيده فارسي :
پيوندهاي بينامتني در نظرية ترامتنيت ژنت، از رويكردهاي نوين در خوانش و نقد متون است. بر اساس اين رويكرد، هيچ متني مستقل از ديگر متون نيست و هر متن، بينامتني است برآمده از متن‌هاي پيشين كه در متن‌هاي پسين نيز حضور خواهد داشت. ژرار ژنت، يكي از نظريه‌پردازان حوزة پيوندهاي بينامتني، نظرية ترامتنيت خـود را در پنج محور صورت‌بندي كرده كه يكي از آن‌ها محور بينامتنيت است. وي بينامتنيت را به سه گونة پيوند بينامتني، آشكاراـ تعمدي، پنهان ـ تعمدي و ضمني، تقسيم كرده و حوزة مفهومي هر يك از اين تعبيرها را هم تعريف و تحديد كرده است. اين پژوهش با تكيه بر روش توصيفي-تحليلي، به بررسي تطبيقي وجوه بينامتني ژنت با نظريّه بلاغت اسلامي در رسالۀ حدائق الانوار محمدصادق قومشمي مي‌پردازد. بر اين اساس، انواع بينامتني آشكار ـ تعمّدي، پنهان ـ تعمّدي و ضمني و وجوه تطبيقي آن‌ها در بلاغت اسلامي از جمله ارسال‌المثل، اشاره، اقتباس، تمثيل، تلميح، تضمين، حل و انتحال و عقد در اين متن بررسي مي‌شود. بررسي ميزان استفاده از متون پيشين بر اساس نظرية ژنت و تطبيق آن‌ها با نظريّۀ بلاغت اسلامي از اهداف اين پژوهش به شمار مي‌رود. نتيجۀ پژوهش حاكي از اين است كه بيشترين گونة بينامتني، بينامتنيّت ضمني و در تطبيق با بلاغت اسلامي از گونه تلميح است. پس‌از آن به ترتيب بينامتنيّت پنهان ـ تعمّدي بيشترين فراواني را دارند. هنر قومشمي در چگونگي به كار بردن متون پيشين و استفاده از عنصر بينامتني و ايجاد پيوند بديع و مبتكرانه بين متون پيشين و متن حاضر به گونة هنرمندانه باعث جذب و اقناع مخاطب شده است.
چكيده لاتين :
Intertextual links are one of the new approaches in the reading and critique of texts in the theory of genetic transmutation. According to this approach, no text is independent of other texts and each text is an intertext derived from previous texts that will be present in later texts. Gerard Genet, one of the theorists in the field of intertextual links, formulated his theory of transtextuality in five axes, one of which is the intertextuality axis. He has divided intertextuality into three types: intertextual connection, explicit-intentional, covert-intentional and implicit, and has also defined and limited the conceptual scope of each of these interpretations. Relying on a descriptive-analytical method, this study comparatively examines the intertextual aspects of genet with the theory of Islamic rhetoric in the treatise of Hadayegh Al-Anwar by Mohammad Sadegh Qomshami. Accordingly, the types of explicit-intentional, covert-intentional and implicit intertextuals and their comparative aspects in Islamic rhetoric, including proverbs, allusions, adaptations, allegories, allusions, guarantees, resolutions and contracts, are examined in this text. One of the objectives of this research is to study the use of previous texts based on the theory of genet and their adaptation to the theory of Islamic rhetoric. The result of the research indicates that the most common type of intertextuality is implicit intertextuality and in accordance with Islamic rhetoric, it is a kind of allusion. After that, hidden-intentional intertextuality has the highest frequency. Qomshami art in how to use the previous texts and use the intertextual element and create an original and innovative connection between the previous texts and the present text has artistically attracted and convinced the audience.
