بررسي ناهمساني لرزه‌اي پهنه‌ي خوزستان در جنوب باختري زاگرس به كمك تحليل فركتالي

The Seismicity Dissimilarity Investigation of Khuzestan in the Southwest of Zagros using by Fractal Analysis

استفاده از هندسه فركتالي مي‌توان توزيع نامنظم عوارض زمين‌شناسي را به صورت كمي بررسي نمود. اهميت تحليل فركتالي در تعيين پويايي زمين‌ساختي، ناهمگوني لرزه‌اي و بلوغ زمين‌ساختي مي‌باشد. در اين پژوهش از روش مربع‌شمار براي اندازه‌گيري بعد فركتالي گسل‌هاي فعال، پارامتر لرزه خيزي bو زمين‌لرزه‌هاي رخ داده در پهنه خوزستان به عنوان يكي از مهم‌ترين مراكز انرژي هاي هيدروكربوري خاورميانه، طي سال‌هاي 2019-1900 استفاده شده است. براي اين منظور كل منطقه به 16 زيرپهنه تقسيم شده ميزان بعد فركتال در هر پهنه محاسبه شده است. محاسبه بعد فركتال گسل‌هاي فعال، پارامتر لرزه‌خيزيb و نسبت آنها و فركتال زلزله‌هاي رخ داده در پهنه‌ي خوزستان، نشان‌دهنده‌ي كاهش پويايي زمين‌ساختي از خاور و شمال خاور به سمت مركز و جنوب مي‌باشد. ضريب همبستگي حدود 86/0 – نشان مي‌دهد كه بين دو پارامتر b-value و D-value همبستگي مناسبي برقرار مي‌باشد كه بيانگر افزايش ميزان احتمال رخداد زمين‌لرزه‌هاي بزرگ بر روي گسل‌هايي با مساحت زياد مي‌باشد. نتايج نشان مي‌دهد كه در مناطقي كه تعادلي بين فركتال لرزه‌اي و گسل‌ها وجود ندارد مي‌تواند به عنوان كانديد زلزله‌هاي آتي يا وجود گسل‌هاي پنهان معرفي گردد. با توجه به نتايج اين پژوهش مناطق اطراف گسل‌هاي ايذه، گسل MFF و گسل لهبري از مناطق كانديد زمين‌لرزه‌هاي آتي در پهنه ي مورد مطالعه معرفي مي‌گردند.

The earthquake phenomenon has been explained by power-law relations with respect to magnitude, time and space. Fractal is one such power-law relation, which is a two-point spatial correlation function for earthquake epicenters [1-2]. It reflects the heterogeneity of seismic activity in a fault system. Another power-law relation is bvalue, which is a frequency-magnitude relation defined by Gutenberg-Richter [3]. The b-value of a region reflects the frequency-magnitude characteristics of seismogenic structures, stress distribution in space and depth [4-8]. In this paper, the fractal dimension (D) obtained by the box-counting method as the most general approach for calculating D (Turcott, 1989). According to this method, the study area was initially superimposed on a square grid size 1 r . The unit square (r) of the area was divided into small squares of linear size 1 1 r / 2, r / 4 and 1 r / 8, sequentially. The geometry of fractals is calculated by power-law distribution and the potential D, is represented by the fractal dimension.